Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakkursemjęzykowym.Poskończeniuzajęćznativespeakerem/lektorem
dzieckonajczęściejniemajużżadnejstycznościzjęzykiemobcym(wy-
kluczającdziecipochodzącezrodzindwu-lubwielojęzycznych).Językiem
nabywanymwnaturalnych,codziennychwarunkach(m.in.dom,park,plac
zabaw,sklep)winterakcjiznajbliższymiorazrówieśnikamijestwyłącznie
językpolski.Dziecko,poznającjęzykobcywprzedszkoluniemamożliwo-
ściuczestniczenianacodzieńwwieluróżnychsytuacjachkomunikacyjnych
zużyciemtegojęzykapozaprzedszkolem.
Argumentoistnieniuokresukrytycznego2dlanaukijęzykadrugiego
jestwciążmocnonadużywanyiniewpełnirozumianyprzezzwolenników
wczesnegonauczania.Ważnejest,abynienadinterpretowywaćjegoimpli-
kacjidlapraktykiedukacyjnej.Twierdzenienimwcześniejtymlepiej”odnosi
siętylkodoniektórychformakwizycji,którychszkoły(jakrównieżżłobki
iprzedszkola)zazwyczajniesąwstaniezapewnić(DeKeyser,Larson-Hall
2005:88).Myleniedwóchpojęćdwujęzycznośćiznajomośćjęzykaobcego
prowadzidolicznychbłędnychinterpretacjifaktów.Naprzykładczęstoroz-
powszechnianesąinformacjeokorzyściachwynikającychzdwujęzyczności,
któremająbyćrównieżefektemuczęszczaniadożłobka/przedszkolajęzy-
kowego.Powoływaniesięwtejsytuacjinabadaniazudziałemdziecidwuję-
zycznych(np.Kovács,Mehler2009;Morales,Calvo,Bialystok2013)irozpo-
wszechnianieinformacji,żepolskiedzieciuczęszczającenazajęciazjęzyka
obcegobędąosiągałytesamekorzyści,conp.dziecidwujęzycznewKana-
dzie,jestnieuzasadnionezkilkupowodów.Dziecibiorąceudziałwtakichba-
daniachwychowywanesąwdwujęzyczności/dwukulturowościinajczęściej
przetwarzajądwasystemyjęzykowejużodokresuprenatalnego(zob.roz-
działII).Przyswajająonezatemdwaróżnesystemyjęzykowewnaturalnym
środowisku,aniewwarunkachsztucznych(przedszkolnych,szkolnych),
ograniczającychsiętylkodowybiórczychsytuacjikomunikacyjnych.Często
wbadaniachtychbiorąudziałdzieci,którychrodziceposługująsięróżnymi
językami.J.Paradis,F.GeneseeorazM.B.Crago(2011:81),którzyprowadzą
badaniazudziałemdzieciwychowywanychnietylkowdwujęzycznejrodzi-
nie,alerównieżwdwujęzycznymspołeczeństwie,zwracająuwagęnato,że
jesttoinnasytuacjaniżta,wktórejznajdująsiędzieciimigrantównależą-
cychdomniejszościetnicznej,aichdrugijęzykniejestwspieranypozado-
mem.Oznaczato,żenawettychdwóchgrupniewolnozesobąutożsamiać,
zewzględunacałkowicieodmiennedoświadczeniajęzykowe.Tymbardziej
2
HipotezakrytycznegookresuwprowadzonazostałaprzezW.PenfieldaiL.Robertsa
(1959),późniejkontynuowanabyłaprzezE.Lenneberga(1967).Zakładaonaist-
nienieokreślonegoczasu,pozakończeniuktóregonaukajęzykabędzieniemożliwa.
IstnienieokresukrytycznegodlaakwizycjiL1jestraczejpowszechnieakceptowa-
ne,kontrowersjebudzihipotezaokresukrytycznegowodniesieniudonaukijęzyka
drugiego.
18
