Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Działaniakomunikacyjne
15
zapomocączegoś
j
przezcoś
k
.Strukturawalencyjnategoczasownikawskazuje
nato,żejęzykowoistotnąrolęwkomunikacjigrają:współuczestnikinterakcji
idwojakiegorodzajunarzędzia:środkiprzekazu,np.słowaczygesty,orazmedia,
np.telefonczykomunikatorinternetowy,por.Heliasz(2015),Heliasz-No-
wosielska(2016c).Obligatoryjnośćmiejscarozmówcyodróżniatenczasownik
odprzeciwstawianegomuwanalizachlingwistycznychczasownikawyrażać
coś
izapomocączegoś
j
przedkimś
k.Strukturategozkoleiczasownikawskazuje
nato,żewyrażanieczegośniemusiangażowaćwspółuczestnikainterakcji,
możejedynieodbywaćsięwjegoobecnościibyćdlaniegokomunikatywne.
Tradycyjniewhumanistycerelacjenadawczo-odbiorczeito,cosięwich
ramachdzieje,stająsięprzedmiotemzainteresowaniabadaczyjęzykaikomuni-
kacji,zwłaszczawpracachteoretycznychdotyczącychfunkcjijęzyka.Tefunkcje
określasięprzedewszystkimwłaśniezewzględunazwiązkimiędzyaktywno-
ściąjęzykowąanadawcą,odbiorcąirzeczywistościąpozajęzykową,por.Bühler
(2004[1934])6.
Wbadaniachhumanistycznychnadmożliwościamikomunikacyjnymiieks-
presywnymiludzkiegociałaopozycjakomunikowaniaiwyrażaniastanowipod-
stawęrozróżnieniabadańnadkomunikacjąniewerbalnąuznanązaaktywność
ukierunkowanąnawymianęinformacjiibadańnadjęzykiemciałajakomimo-
wolnymwysyłaniemdootoczeniasygnałówprzezciało,por.np.Ekman(1997,
1997a),Brocki(2001).Gesty,mimikaitp.wopisiebadaczystrukturalistówsą
traktowanejakoelementysystemukomunikatywnego,którymożnaopisywać
takjakjęzykfoniczny,por.Birdwhistell(1970).Wtymujęciujęzykowiciała
przypisujesięstrukturęanalogicznądojęzykamówionego:ograniczonaliczba
elementówdystynktywnych(kinemów)możebyćłączonawnieskończone
liczbyukładów,uporządkowanychzgodniezregułamidanegospołeczeństwa,
por.Birdwhistell(1970:76).
Próbyodkryciagramatykikinezycznejjakdotejporyniezakończyłysię
powodzeniem,por.Birdwhistell(1970:118),Brocki(2001:210-223).Poszuki
-
waniamożliwościopisukomunikacjiniewerbalnejwsposóbusystematyzowany
sąwięckontynuowanezwykorzystaniemnowychtechnologiirejestrowania
materiałuijegokodowania,np.napotrzebymultimodalnychinteligentnych
agentówwirtualnych.JakargumentujeI.Poggi(2001),koniecznejesttwo-
rzeniealfabetuileksykonugestów,spojrzeńidotyku.TerminyDjęzykciała”
iDmowaciała”zostaływyparteprzezterminyzbudowanenapodstawiesłowa
6WliteraturzehumanistycznejDwyrażanie”pojawiasięjakojedenzelementówróżnego
rodzajukontrastów:jestm.in.przeciwstawianeDprzedstawianiu”wteoriifunkcjijęzykowych
K.Bühlera(2004[1934]),atakżeDstwierdzaniu”wlogicezaK.Ajdukiewiczem.Wrecenzji
niniejszejksiążkiprof.drhab.A.Dobaczewskipodnosiwagętegorodzajurozróżnieńipodkreś-
la,że:(…)„wyrażanie”wróżniącychsięodsiebieteoriachdotyczącychJĘZYKAzawszeciążyłojakoś
kusferzepara-lubpozajęzykowej(czylidziałańniewerbalnych).
