Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
2.Działaniakomunikacyjne,ich(multi)modalnośćorazichrelacjonowanie
Działaniakomunikacyjnesamewsobiesąoczywiste,stanowiąnieodłączny
elementcodziennegowspółżycialudzizesobą.Paradoksalniejednakwyłonienie
tychdziałańdobadaniajakojegoprzedmiotuniejestzadaniemłatwym.Prze-
konujeotymkrótkiartykułD.Franck(1984),wktórymautorkastawiawiele
celnychpytańometodybadańnadtzw.aktamimowyimożliwedoosiągnięcia
rezultatytychbadań.Badaczkazwracauwagęnapodstawowyproblem:aby
zacząćanalizęaktumowy,trzebagonajpierwwyróżnićczyuchwycić.Franck
(1984)wskazujedwagłównesposobyosiągnięciategocelu.Pierwszytoanaliza
aktówmowynapodstawieprzykładów,którebadaczpodaje,korzystajączwłas-
nejkompetencjijęzykowejipamięci.Drugatoanalizanagrańdźwiękowych
imultimedialnych,naktórychzostałyzarejestrowanekonkretnerealizacje
aktówmowy.Badaczkapodkreśla,żewkażdymztychdwóchwypadkówdużą
rolęodgrywajądecyzjeinterpretacyjnesamegobadacza.Kwalifikacjeaktów
mowymogąbyćbowiemróżne(zdaniemFrancklistakwalifikacjitworzyciąg
nieskończony)imogąbyćpoddawanedyskusjinawetnabieżącowtrakcie
rozmowy,wktórejzostałyzrealizowane,por.Nie,nieoskarżamcięonic,tylko
stwierdzam,że…!,ang.No,Ididnotaccuseyouofanything,Ijuststatedthat…!
Niewiadomotakże,czy-biorącpoduwagęto,żeaktymowykwalifikujesię
poichrealizacjilubwtrakcierozmowy-rozmówcywykorzystująichnazwy
dorozumieniatego,corobimówiący,czyteżorientująsięwtym,stosując
innemetody.Franck(1984)uważa,żeobiecującerezultatymożeprzynieść
analizaaktówmowy,którejcelembyłobyustalenie,copowoduje,żemówiący
kwalifikujądanyaktmowywtaki,anieinnysposób.
Włączającsięwrefleksjęnaddeterminantamiwyborunazwdziałańkomu-
nikacyjnychpoprawie40latachodpublikacjiD.Franck(1984),listęwy-
mienionychprzezniąsposobównauchwycenieaktówmowymożnazwery-
fikowaćnapodstawieanalizymetodbadańprzeprowadzonychwtymczasie.
Rozróżnienie,októrympisałaFranck(1984),dotyczysamegomateriału
badawczegoiwspółcześniejestujmowanejakoprzeciwstawienietzw.lingwi-
stykifotelowej(ang.armchairlinguistics),wramachktórejkorzystasięgłównie
zwłasnejintuicjibadawczejitestujesiękontekstyprzezsiebiekonstruowane,
orazlingwistykikorpusowej(ang.corpuslinguistics),polegającejnabadaniu
kontekstówniepreparowanych,zarejestrowanychwramacheksperymentówlub
pochodzącychzeźródełcałkowicieniezależnychodbadacza.Oprócztychdwóch
podejśćwyróżnianejesttakżepodejścietrzecie,którezawierapewneelementy
obuwyżejwymienionychpodejść,nazywanelingwistykąfotelowąwspomaganą
komputerowo(ang.computer-aidedarmchairlinguistics),por.Fillmore(2011).
Zprzytoczonychrefleksjinadsposobamiprowadzeniabadańlingwistycznych,
pozarozróżnieniamidotyczącymisamychmateriałówbadawczych,wynikajesz-
czejednorozróżnienie.Dotyczyonotego,ktoijakpercypujebadanąmaterię
językowąioniejmówi.Biorąctopoduwagę,J.CulpeperiM.Haugh(2014:
