Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zpojawieniemsięwXIIIwiekulicznychtłumaczeńpismArystotelesa
izpowoduwielkiegoautorytetu,którymsięcieszył,myślteologiczno–
filozoficznaZachoduprzeżyłapoważnykryzys.Namiejsceświata
monoideowegowXIIIstuleciupojawiłysięczterykonkurencyjne
narracje[3]:
1)Tradycjaaugustyńska(św.Bonawentura),charakteryzującasię
zdecydowanymuznaniemsupremacjiwiaryiteologiinadrozumem
ifilozofią,aczostatecznieuznającajednośćobydwusposobów
poznania.Rozumnieodkrywainnychprawdniźliwiara,alezpowodu
swojejprzyrodzonejsłabościbardzoczęstobłądzi.Poglądodmienny
niżteologicznytowynikbłędówlogicznych.Augustynizm
przeciwstawiasięfilozofiiiracjonalizmowi,takżearystotelizmowi,
którepróbująwyjaśnićnaturęrzeczywistościwmiejscewiaryireligii,
nietwierdzącjednakżejakobypoprawnieprzeprowadzone
rozumowaniezaprzeczałoprawdomreligijnym.Problemtkwiraczej
wbardzorzadkiejuludziumiejętnościprzeprowadzeniatakiego
rozumowania.Dlategofilozofiajestmocnopodejrzanaitrzeba
zachowaćwobecniejreligijniemotywowanysceptycyzm,aleniejest
fałszywasamazsiebie[4].
2)Tradycjatomistyczna(AlbertWielki,św.TomaszzAkwinu)
stałanastanowiskuwzględnejrównorzędnościpoznaniazapomocą
rozumuiwiary,awięcfilozofiiiteologii.Wyższośćteologiiiwiary
tomiściuznawaliwyłączniewkwestiachdogmatycznych,gdzie
wszelkaewentualnaniezgodnośćztwierdzeniamiKościoła
katolickiegowskazywałanabłądwrozumowaniu,ponieważporządek
racjonalnymusiuznaćautorytetObjawienia,aJegodysponentem
inieomylnyminterpretatoremjestBiskupRzymuisoborypowszechne.
Życiepolityczne,społeczneczycodziennejestjednakdomenąrozumu
izachowujeprawiecałkowitąautonomięwobecreligii.Łaska
nieniszczyrozumuinatury,ajedyniejeuszlachetniaidoskonali.
Wielkimzadaniemrozumu,napodstawiemateriałuempirycznego
zebranegoprzezzmysły,jestsamodzielnepoznanieprawanaturalnego,
regulującegostosunkispołeczne,któreniesąwyłożone
wObjawieniu[5].
3)Narracjaawerroistyczna(awerroizmłaciński,DanteAlighieri,
MarsyliuszzPadwy)tozradykalizowananazachodnichuniwersytetach
doktrynaarabskiegokomentatoraitłumaczaArystotelesa,
