Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaLekan-Mrzewka
obecnewtekściewielopoziomowestylizacjeprzeprowadzanewceluwydo-
byciaiwzmocnieniaindywidualnychcechnadawców.Kilkadziesiątlistów
tomateriałażnadtobogaty,bywskazaćjakąśzasadękreacjiichautorów.
Podstawowymkryteriumporządkującymjeststopieńkoligacjirodzinnych
(matka,ojciec,córka,syn,siostra,brat,stryj,wuj,ciotka,siostrzenica,szwa-
gier,mąż,żona),ergopodstawowychwięzinaturalnych;następniezażyłości
koleżeńskie(kompan,kamrat,towarzyszpodróży,znajomy,przyjaciel,na-
rzeczeni)orazstosunkizawodowe(adwokat,sklepikarka,dyrektorszkoły,
księgarz,wydawca,redaktorgazety,plenipotent,lokaj).osobnyprzypadek
stanowiążołnierzeróżnejrangi,którzyjednakniekorespondująwspra-
wachsłużbowych,aleichwojennerelacjezdominowanezostałyprzezrole
prywatne,rodzinne.Innymkluczemklasyfikacjinadawcówmożebyćich
narodowośćlubprzynależnośćdopewnejwspólnotykulturowej.Wojna
zmuszadopytańotożsamość,dlategodlaAugustynowiczaważnejest
definiowanieosobytakżepodtymkątem.Nadawcyreprezentująróżne
narodowościigrupyetniczne.Sąwśródnich:Polacy,Rosjanie,Niemcy,
Francuzi,Włosi,Litwini,Żmudzini,Kaszubi,Ślązacy.Atakżeci,którzy
zokreśleniemswejtożsamościmająproblem:urodzeniiwychowaniwRosji
Polacy,jakmożnasiędomyślać,potomkowiezesłańcówlubemigrantów.
Augustynowiczzaproponowałspojrzenienawojnęwkategoriach
katalizatorawartościetycznych.Podkreślatęoptykęzarównowewnętrzny
dystansnadawcówwobecfenomenuwojny,jakimechanizmpodporząd-
kowaniawartościcywilnychantywartościomwojennym.Konsekwentnie
wracawtejkorespondencjinapięciepomiędzytym,copsychobiologicznie
ludzkie(uniwersalne-zdrowie,lękprzedbólemiśmiercią,troskaobli-
skich,troskaobyt,tęsknotadokochanejosobyetc.),itym,cokulturowe
(związaneznacją,polityką,sztuką).Wojnajestpytaniemoróżneporządki
tożsamościigraniceuzasadnieniapoświęceniapodejmowanegowobronie
tychżeporządków.
Pisarzpodporządkowałmówienieowojnieszeregowiludzkichtem-
peramentówimodelowanychprzezniepunktówwidzenia.Posłużyłsię
technikąlistową,bystworzyćmożliwośćwędrówekwgłąbpamięciindy-
widualnejizbiorowej,wreszcie,byupozorowaćwrażeniespontaniczności
tokuskojarzeń.
20
