Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanAugustynowiczwobecIwojnyświatowej…
Badaczezwracająuwagę,żekażdylistuczestniczywspołecznym
dialogu23,anpoprzezswoją«perspektywęteraźniejszą»jeszczesilniejzako-
rzeniasięwewspółczesności”24.TekstAugustynowiczazdajesięrealizować
tęnormęwsposóbszczególny.Jegointencjąjestświadomekreowaniedia-
loguzteraźniejszością.Stosunekautoradowojnywyłaniasięztejfikcyjnej
korespondencjidopierozzafragmentarycznychopisówwielokształtnej
współczesności.Informacjaniejednokrotniesprowadzasiętudozapisu
codzienności,obserwacjimniejefektownychrealiówwojny-rozterekicier-
pieńludnościcywilnej.Wstrukturętychliterackichświadectwwpisane
zostałynapięcia,lękiiemocjezwiązaneznadchodzącąkatastrofą.Trudno
oprzećsięwrażeniu,żeListyztychczasówsączymśwrodzajuitinerarium
pomyślachczłowiekaskonfrontowanegozwojną.
6.Język
Sugestywnastylizacjajęzykowa(zwykorzystaniemelementówżargonu,
wtymgrypsery,zwrotówzwiązanychzwykonywanąprofesją,etykietą
językową,humoremjęzykowym,ironią,makaronizowaniem,gwarą,re-
gionalizmamiikalkamijęzykowymi),maestriaimitacjistylumowysko-
relowanazwykształceniem,momentemautobiograficznympostaci,jej
prywatnymświatem-tonajbardziejfascynującapłaszczyznaListówjako
zbioru.Umiejętnośćwsłuchaniasięwobcygłosizdolnośćjegozapisujest
niewątpliwymatutemwarsztatupisarskiegoAugustynowicza,potwierdze-
niemjegowyspecjalizowanegozmysłuobserwacjirzeczywistości.Ilewtym
naturalnegotalentu,ailesumiennegopraktykowaniawszkolerealizmu
inaturalizmu-topowinnyukazaćprzyszłebadania.Wprzypadkulistów
pisanychwczasiewojnyskupienieuwaginaidiolekciekażdegoznadawców
(wśródnichsądzieci,młodzieżżeńskaimęska,przedstawicielechłopstwa,
robotnikówilumpenproletariatutrzechzaborów,inteligencji,arystokracji,
Rosjan,Francuzów,Włochówetc.)jestzaproszeniemdowspółprzeżywa-
niarelacjimiędzynadawcąiodbiorcąlistowegokomunikatu,dowejścia
wtworzony(odsłaniany)mikroświat(sugerowanego)dialogu.Namoment
odsłoniętefragmentypasmabiograficznegoprowokujądopytańoprze
-
szłośćiprzyszłośćludzipołączonychkorespondencyjnym(wczasiewojny
23S.Skwarczyńska,Teorialistu,Lwów1937,s.178.
24M.Czermińska,Pomiędzylistemapowieścią…,dz.cyt.,s.45.
23
