Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kontrolarozwoju,funkcjiipatogenezyukładunerwowegozudziałemncRNA
53
imięśniszkieletowych,gdzieekspresjamiR-1zachodziwnajwiększym
stopniu(Rys.4).
Przejściewkierunkuekspresjiwłaściwejdlamózgulubsercaimię-
śniaszkieletowegoniemusiwynikaćzbezpośredniegooddziaływania
miRNAzhamowanymigenami.Możebyćwtórnymefektemtłumienia
aktywnościkluczowychgenówregulatorowych.Analizazgrupowanych
wregionach3,UTRmotywówsekwencyjnychzapomocąprogramu
MEMEwykazała,żegenyoobniżonejekspresjisąbezpośrednioregulo-
waneprzezmiR-124[12].76%genów,którychpoziomekspresjiuległ
obniżeniu,zawierałowbadanymregionieheksamerodpowiadającynu-
kleotydom2–8miR-124[74].PojedynczacząsteczkamiRNAmożezatem
regulowaćsyntezęwiększejliczbymRNA.Niewiadomo,czymiR-124jest
koniecznydoutrzymaniacharakterystycznegoprofiluekspresjiwmózgu
iczymożepobudzaćneuronydoróżnicowania.
ZespółłamliwegochromosomuX(ang.fragileXsyndrome–FXS)jest
jednąznajpowszechniejszychchoróbgenetycznychsprzężonychzchro-
mosomemX.PodobniejakchorobaHuntingtonaiprzynajmniejsiedem
innychzaburzeńneurodegeneracyjnych,należydogrupyschorzeńpowo-
dowanychprzezekspansję3-nukleotydowychpowtórzeń[75,76].Wprzy-
padkuFXS3-nukleotydowepowtórzeniawystępująwsekwencjiregula-
torowejprzykońcu5,genukodującegobiałkoupośledzeniaumysłowego
łamliwegochromosomuX(ang.fragileXmentalretardationprotein–
FMRP),powodującjegohipermetylacjęiwyciszenietranskrypcyjne.FXS
możebyćtakżespowodowanymutacjamipunktowymilubdelecjami
wsekwencjikodującej[77].BiałkoFMRPjestkoniecznedoprawidłowego
rozwojusynapsmiędzyneuronami,biorącymiudziałmiędzyinnymi
wprocesachuczeniasięizapamiętywania.Jegonieobecnośćpowoduje
problemyzpamięciąiuczeniemsię,zaburzeniarównowagi,nadmierną
pobudliwośćizachowaniaautystyczne.
FMRPjestbiałkiemwiążącymRNAzasocjowanymzpolirybosomami
idziałajakosupresortranslacji[75].FMRPssakówoddziałujezczą-
steczkamimiRNAibiałkiemAgronaute2,będącymkluczowymkompo-
nentemRISC.BadaniagenetyczneDrosophilawykazały,żeFMRPdo
prawidłowegofunkcjonowaniawymagabiałkaAGO1(ortologAgronaute2).
ZmniejszenieilościAGO1hamowałoapoptozęneuronów,wywołanąna-
dekspresjądFmr1(ang.DrosophilafragileXmentalretardation1gene–
genupośledzeniaumysłowegołamliwegochromosomuXuDrosophila),
natomiastosobnikiheterozygotycznepodwzględemAGO1idFmr1ce-
chowałysięznaczniepoważniejszymprzerostemsynapsniżmutanty
pozbawionedFmr1[75].
