Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
HassanA.Jamsheer
międzysobąpodwzględemliczebności,tazaśzależałaodichzdolnoścido
samoobronyidostępudopastwisk.Wzrostliczbyludnościdanegoplemie-
nia,przyniedostatkupastwisknawłasnymterytorium,zwyklepowodował
jegopodziałiwyodrębnieniesięczęściwcharakterzesamodzielnychple-
mion,utrzymującychzesobąrozmaiteformywięzi3.
Plemionaarabskieomawianychczasówprzywiązywałyogromnąwagę
doswojejgenealogii.Podtymwzględemplemionapółnocnejiśrodkowej
ArabiiuważałysięzapotomkówlegendarnegoAdnana(BenuAdanan),po-
tomkabiblijnegoIsmaila,podczasgdymieszkańcypołudniowejczęścił-
wyspuuważalisięzapotomkówKahtana(BenuKahtan).Podziałten,ztych
czyinnychpowodów,utrwaliłsięwśródmieszkańcówPółwyspuArabskie-
go.Wśredniowiecznejliteraturzespotykasięrównieżlegendygłoszące,że
wszyscymieszkańcyArabiiwywodząsięodjednegoprzodkatj.Ismaila,
synaIbrahima(Abrahama)iHagar.Wtymsensieokreślenie„synowieIsma-
ila”oznaczałowszystkichArabów4.
PodstawąpolitycznejorganizacjiplemionPółwyspuArabskiegobyłado-
rosłamęskaludnośćrdzenna(saliba),którejczłonkówłączyławięźsolidar-
nościkrwi(‘asabijja)lubteżzwyczajneinteresy.Członekplemieniawysoko
ceniłswójindywidualizminiezależnąosobowość,uważałsiępodwzglę-
demprawiobowiązkówzarównegoinnymczłonkomplemienia.Ten
dalekoposuniętyindywidualizmniebyłjednaksprzecznyzinteresamispo-
łeczności,gdyżwraziepotrzebylubzagrożeniaplemieniakażdyjegoczło-
nekstawałwobroniewspółplemieńców.Miałonteżmoralnyobowiązek
udzieleniapomocyosobomsłabszymibiedniejszymwpostacioferowanej
gościnylubpomszczeniaewentualnychkrzywd.Niewłaściwewpojęciu
ogółupostępowanieokreślonegoczłonkaplemienianarażałogonawyklu-
czeniezszeregówzbiorowościiwrezultacienabanicję.Plemięposiada-
łowłasnąsiedzibę(nadi,madżlislubmala!),dokądmógłsięudaćkażdyczło-
nekplemieniaiosobiścieuczestniczyćwrozpatrywaniuirozstrzyganiu
1111111
3Szerzejnatentemat:AliDżawad,Al-mufassalfitarichal-arabkabl-al-islam[Szczegółowe
dziejeArabówprzedislamem],Bejrut1968;J.Danecki,Arabowie,Warszawa2001;
M.Dziekan,Arabiamagica,Warszawa1993;J.Hauziński,Islamwfeudalnychpaństwach
arabskichikrajachościennych(VII-XV),Poznań1976;idem,Tropemmuzułmańskichdziejów,
Toruń2007;idem,Burzliwedziejekalifatubagdadzkiego,Warszawa-Kraków1993;Ph.K.Hitti,
HistoryoftheArabs,7thed.,London1960;Ph.K.Hitti,DziejeArabów,przekł.W.Dembski,
M.SkuratowicziE.Szymański,Warszawa1969;A.Hourani,HistoriaArabów,przekł.
J.Danecki,Gdańsk1995.
4R.Piwiński,MityilegendywkrainieProroka,Warszawa1983.