Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Nadużycieprawawpostępowaniucywilnym
iuczciwegodziałania,zakazującanadużywaniaprocesucywilnego,
wywodzisiępierwotniezcałegosystemuprawnegojakotakiego,
obecniezaśnajczęściejmaźródłowkonstytucjachiratyfikowanych
umowachmiędzynarodowych(Konwencjaoochronieprawczłowieka
ipodstawowychwolnościzdnia4listopada1950r.147,Międzynarodowy
PaktPrawObywatelskichiPolitycznychzdnia19grudnia1966r.148).
Niezależnieodtegotakżeustawyprocesowewyrażająideę,atoprzez
konstrukcjęklauzulgeneralnych(np.zasadędobrejwiary,zasady
współżyciaspołecznego)albozapomocąprzepisówszczególnych,od-
noszącychsiędokonkretnychczynnościlubzachowańuczestników
postępowania.
Międzynarodowawymianapoglądównaukowychdoprowadziła
dowyróżnieniadwóchkoncepcjiodnoszącychsiędoproblemunaduży-
ciaprawprocesowych.
Pierwszakoncepcja,przyjmowanawBelgii,Holandii,Luksembur-
gu,FrancjiiwpewnymzakresieweWłoszech,sankcjonujenadużycie
prawprocesowychwścisłymznaczeniutegoterminu,przezktóryro-
zumiesiękorzystaniezprawawsposóbwolny,alenieabsolutny,gdyż
każdeprawomaograniczenia.Wolnośćkorzystaniazprawprocesowych
kończysiętam,gdziezaczynasięichnadużycie,czyliużyciewadliwe,
awięcnienormalne.Genezątegozapatrywaniajestkonstrukcjapraw
podmiotowych,rozumianychjakouprawnieniedowniesieniaskargi,
doobronyprzedjejżądaniem,downiesieniaodwołania,jakidowsz-
częciaegzekucji,natomiastzałożeniembyłoniedopuszczeniedoużycia
tychuprawnieńwsposóbkrzywdzącydladrugiejstronysporu.Podej-
ścietouzupełniasiętakżepotrzebąsprawnegofunkcjonowaniasądow-
nictwapowszechnego,czylidobremogółu149.
Drugakoncepcjakładzienacisknaprzestrzeganieuczciwości
irzetelnościprocesowej150.WStanachZjednoczonychprzejawiasię
147Dz.U.z1993r.Nr61,poz.284zpóźn.zm.
148Dz.U.z1977r.Nr38,poz.167,zał.
149J.Normand,FinalReport:TheTwoApproachestotheAbuseofProceduralRights
(w:)AbuseofProceduralRights,InternationalAssociationofProceduralLawInternational
Colloquium-October1998,TulaneLawSchoolNewOrleans,Louisiana,s.237-239.P.
Taelman,Abuse...,s.126,podaje,żebelgijskiSądKasacyjnyzanaruszenieprawauznaje
czynieniezeswegoprawaużytkuwyłączniewceluszkodzenialubwsposób,który
oczywiściewykraczapozagranicenormalnegokorzystaniaztegoprawaprzezosobę
rozsądną,działającąznależytymrozeznaniem.
150J.Normand,Final...,s.240.
54