Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sejm1646rokujakoprzykładsprzeciwuwobecpolitykikrólewskiej
83
widząc,żeiinniichmmproperant[pospieszają][ł]jutrojednak,anajdalejwe
czwartekruszęsięiwniedzielędaPanBógwWarszawiestanąćzechcę”9.Na
marginesiewartododać,żebiskupłuckipopierałdziałaniakrólewskiedotyczące
planówwojennych10.
Sejm
25październikasejmzainaugurowałobrady.Atmosferabyłataknapięta,
aposłowienatylezdeterminowaniwprzeciwstawieniusiękrólewskimplanom,
żeniektórzyznichpodczasceremoniiwitaniakrólanrękępańskąwpowietrze
całowali”11.Sytuacjępowszechnejtrwogiioburzeniapróbowałłagodzićkanc-
lerzJerzyOssoliński.Wwygłoszonej27październikapropozycjiodtronuumie-
jętnierozłożyłakcenty,odpowiedniodobrałargumentyiprzedstawiłjązntaką
łagodnądobrodusznością”,cowustachkanclerzaniebyłoprzecieżcodzienno-
ścią12,żesłuchającyposłowieostudzilirozgrzaneemocje,atrwającetrzydni
wotaprzebiegałybezwiększychzakłóceń.
Prawiewszyscywotującysenatorowieodradzaliwojnę.Naprzykładwo-
jewodarawskiAndrzejGrudzińskinawiązałdoprzeszłościiprzypomniał,że
przodkowiewystrzegalisięwojnyzTurcją,szczególniewojnyzaczepnej,poda-
jącprzykładWładysławaWarneńczyka13.Jednakwnajgłośniejsząnutęantywo-
jennąuderzył,zaskakującstanysejmujące,podkanclerzykoronnyAndrzejLesz-
czyński.Niedopuszczałmyśli,żeRzeczpospolitazostaniewciągniętawwojnę,
grzmiąc:nwwojnie[ł]rzadkimonarchasławnyirzadkaRzeczpospolitaszczę-
śliwa”.Nawoływał,żebyszlachtanasejmiewystąpiławobronieswychpraw.
Sam,niewiedzącoplanachwojennych,usprawiedliwiałswojesłowawolnością
wypowiedzi:nbotukażdemuwolnosentire[czuć],cochce”14.
Właściwiejednomyślnysprzeciwsenatorówwsprawieplanowanejprzez
królawojnyzTurcją,azwłaszczaostrewystąpienieministrabyłowodąnamłyn
dlaopozycji,któraprzystąpiładorozliczeniaWładysławaIVijegonajbliższego
otoczeniazdziałańniezgodnychzprawemnasejmiew1646r.Wymuszenie
rozwiązaniaproblemu,czylirozpuszczeniazwerbowanychwojskizaniechania
planówwojennychprzezwładcę,uzyskanodopieropowspólnymposiedzeniu
9
Lwiws’kaNacional’naNaukowaBibliotekaUkrajinyim.W.Stefanyka,fond103,opis1,teka
X,nr56,A.GembickidoK.L.Sapiehy,WJanowie5XI1646;BibliotekaNarodowa,Biblioteka
OrdynacjiZamoyskich,931,k.71v-72.
10
A.Przyboś,GembickiAndrzej(zm.1654),[wi]PolskiSłownikBiograficzny(dalejiPSB),t.7,
Kraków1948-1958,s.375.
11
L.Kubala,JerzyOssoliński,Warszawa1924,s.218.
12
Ibidem,s.219-225;M.Barłowska,JerzyOssoliński.Oratorpolskiegobaroku,Katowice2000,
s.146-147.
13
BibliotekaJagiellońskawKrakowie(dalej:BJ),49,s.152,Diariuszsejmu1646.
14
Cyt.za:W.Czapliński,op.cit.,s.375-376.
