Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nowypodziałterytorialnyBliskiegoWschodu.Zestronytureckiej
podpisypodtraktatemzłożyli:wielkiwezyrDamadFeridPasza,
liberalnypolitykRızaTevfikBölükbaşı,ambasadoridyplomata
HadiPasza.UkładbyłbardzoniekorzystnydlaStambułu,który
zgodziłsięnaokrojenieterytorialneirozbrojeniemilitarnepaństwa.
Tureccysygnatariuszezostaliwkrótceuznanizazdrajcówwraz
ze150innymidygnitarzamisułtańskichwładz,aukładzostał
odrzuconyprzezsygnatariuszyPaktuNarodowego[202].
Przedpodpisaniemukładu,naBliskimWschodziedoszło
doburzliwychwydarzeń.Podnaciskiemgreckiegopremiera
ElefteriosaWenizelosa,wpływowegopolitykaiwiernegosojusznika
ententy,FrancjaiWielkaBrytaniaposzłynaustępstwawobec
GrecjiizgodziłysięnawysłaniekorpusugreckichwojskdoSmyrny
(Izmiru).Desant,którynastąpił15maja1919r.,miałoficjalnie
naceluutrzymanieporządkumieście.Nieoficjalniechodziło
oograniczenieambicjiWłochdozajęciategoterytorium.Wojska
włoskie,namocypunktu7układuozawieszeniabroniwMudros,
znajdowałysięjużwprowincjiAdalia[203].Tymczasem,według
Londynu,toGrecjamiałastaćsięmocarstwemwewschodniej
częścibasenuMorzaŚródziemnegoizająćmiejscesłabnącego
ImperiumOsmańskiegojakogwarantabrytyjskichszlaków
komunikacyjnychprzezKanałSueskidoIndiiidalejnaWschód.
AtenyoczekiwałynatomiastodWielkiejBrytaniipoparcia
dyplomatycznegoipomocymaterialnejwrealizacjiplanu
odtworzenieGrecjiwgranicachzczasówstarożytności(Megali
Idea,ideaWielkiejGrecji).Wpaździerniku1919r.Wenizelos
złożyłwizytęwLondynieiprzekonywałlordaCurzonadotrwałego
usunięciaTurkówzeStambułu.Uważałprzytym,żestolicaTurcji
powinnabyćprzeniesionadoBrusy,awięczacieśninęBosfor[204].
AktywnośćGrecjimiaładalekoidąceskutki.Włochy,naznak
protestuprzeciwkodziałaniomGreków,wycofałysięzpracnad
układempokojowym.WsamejTurcjizacząłnarastaćruch
zbrojnegooporuprzeciwkoplanomententy.PonieważwSmyrnie
doszłodoaktówprzemocywobecmuzułmanów,wTurcjizaczęły
dominowaćnastrojeantygreckie.Opórprzeciwkoentencienarastał
