Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stosunkówalgiersko-francuskichwpóźniejszymokresie.
W1917r.premierG.Clemenceauwysokooceniłudział
AlgierczykówwwysiłkuwojennymFrancjiiodwołałLutauda
zAlgierii.JegomiejscezająłCharlesJonnart,którybyłowiele
mniejrygorystycznywobecludnościrdzennejniżjegopoprzednik.
Tanominacjawywołałaprotestyzestronykolonów,alezostała
utrzymanawmocy.21czerwca1918r.zniesionyzostałspecjalny
podatek,którynakładanonaludnośćrdzenną,a1sierpnia
przywróconosądyplemienne,któresprawowałykontrolęnadziemią
wspólnotowąorazzasobamiwodnymi.Najważniejsząreformę
ogłoszono4lutego1919r.Byłototzw.prawoJonnarta,które
zwiększyłoelektoratmuzułmańskiwwyborachmunicypalnych
do425tys.Objęłoprawie43%męskiejpopulacjiludnościrdzennej.
Jednocześniezwiększonazostałado100tys.liczbamuzułmanów
uprawnionychdogłosowaniawwyborachdoRadGeneralnych.
ReformypodrządamiJonnartaniebyłyjednakspełnieniemobietnic
danychMłodymAlgierczykomprzedIwojnąświatową[319].
StosunkimiędzyludnościąrdzennąskolonizowanejAlgierii
zjednejstrony,afrancuskimikolonamiiwładzamiwmetropolii
zdrugiejuległywokresiemiędzywojennymdalszemuzaostrzeniu.
W1930r.obchodzonostuleciefrancuskiejobecnościwAlgierii.
Środowiskokolonówuważało,żeeksperymentprzyłączeniaAlgierii
doFrancjizakończyłsięwielkimsukcesem.Narodowcyalgierscy
podkreślalinatomiast,żepostępcywilizacyjnydokonałsiękosztem
ludnościrdzennej.Narzeczstanowiskanarodowcówprzemawiał
fakt,iżdochódprzeciętnegokolonaeuropejskiegobyłsiedemrazy
wyższyniżAlgierczyka.Nawetwedługévoluésnadszedłczas
przekazanialudnościrdzennejwiększychpraw[320].WAlgierii,
chociażformalniebyłaintegralnązamorskączęściąFrancji,
obowiązywałoustawodawstwostanuwyjątkowego(indygenat),
Algierczycybylidyskryminowaniwprocesiewyborczym,niemieli
swojegoprzedstawicielstwawparlamenciefrancuskim,
aobywatelstwofrancuskiemoglinabyćjedyniepoodejściu
odosobistegostatusumuzułmańskiego.Przeciwkorozwiązaniom
równościowymwystępowalikolonowie[321].
