Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
r.przyjęłoplannakłonieniaszarifaMekkidowystąpieniaprzeciwko
osmańskimwładzomi5grudnia1914r.brytyjskie
przedstawicielstwowKairzewydałostosownądeklarację.
Zapewniałaona,żejeśliArabowiewystąpiąprzeciwkoTurkom,
toWielkaBrytaniauznaich„pełnąniepodległość”orazżewłaśnie
Arabowiemająnajwiększeprawodokalifatu[33].Wybórszarifa
Mekkinapartneraententybyłuwarunkowanywysokąpozycją
społecznąHusajnaIbnAlegoijegorodzinywświeciearabskim
zracjipochodzeniazroduHaszymidów,roduMahometa.Husajn
miałpoważneambicjepolityczneiniebyłzadowolonyzkontroli
sprawowanejnadnimprzezosmańskiegogubernatoraAl-
Hidżazu[34].
Pertraktacjerozpoczęłysięwkrótcepoogłoszeniuwgrudniu
1914r.deklaracji.InicjatoremrozmówbyłAbdAllah,synszarifa
Mekki.Wliścieskierowanym14lipca1915r.dobrytyjskiego
przedstawicielawEgipcie,Henry’egoMcMahona,przedstawił
onplanutworzeniakalifatuarabskiego–nowegonaBliskim
WschodziepaństwapodberłemszarifaHusajna.Miałsię
onrozciągnąćodPółwyspuArabskiegoiCylicjinapółnocy
powybrzeżaOceanuIndyjskiegonapołudniuorazodwybrzeży
MorzaŚródziemnegonazachodziepograniceIranunawschodzie.
JedynieAden,koloniabrytyjska,miałbyćwyłączonyspod
jurysdykcjiHusajna.24października1915r.McMahonskierował
doHusajnalist,wktórympoparłprojektutworzenianiezależnego
państwaarabskiegowgranicachzaproponowanychprzezszarifa
zpewnymizastrzeżeniamiterytorialnymi.Dotyczyłyoneregionu
AleksandrettyiMersinuorazterenówleżącychnazachód
odDamaszku,Hamy,HimsuiAleppo,atakżewilajetówAl-Basry
iBagdadu,jakrównieżtychterytoriów,októrych„WielkaBrytania
niemogławypowiadaćsiębezuzgodnieniastanowiska
zFrancją”[35].
Wtymczasiearmiealiantówtoczyłyciężkiebojenafroncie
dardanelskimiwybuchpowstaniaantytureckiegowAl-Hidżazie
mógłbyskomplikowaćpozycjearmiitureckiej.Niebezznaczenia
byłoito,żepopierającplanHusajna,WielkaBrytaniazdobyłaby
