Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pozycjępatronaArabówwpowojennymładzie,osłabiająctym
samymaspiracjepolityczneFrancjidoodgrywanianaBliskim
Wschodziepodobnejroli.Realizacjąplanuzajęłasięwlutym1916
r.specjalnagrupaoficerówbrytyjskichzkapitanemGilbertem
Claytonem,którautworzyławKairzetzw.BiuroArabskie[36].
KorespondencjamiędzyMcMahonemiHusajnemzawierała
punkty,któreprzeczyływwielumiejscachtreściporozumienia
Sykes–Picot.NiebyłowniejwzmiankioregionieHajfyiAkry,
uznanymwporozumieniuzastrefęwpływówbrytyjskich.
KontrowersjezrodziłysięwokółprzyszłościcałejPalestyny.
ZdaniemFrancji,WielkaBrytanianiepowinnabyłazgodzićsię
najejwłączeniedoprzyszłegopaństwaarabskiego,gdyżw1915r.,
kiedyzawartoporozumienieSykes–Picot,Palestynabyłatraktowana
jakoczęśćWielkiejSyrii,awięcobszar,którymiałsięznaleźć
wstrefieoddziaływaniafrancuskiego.Zasadniczymzagadnieniem
stałasięinterpretacjazawartegowliścieMcMahonaoświadczenia
WielkiejBrytaniiopoparciuaspiracjiArabówdoutworzenia
własnegopaństwa.Stronaarabskatraktowałajejakozobowiązanie,
natomiastBrytyjczycyjakodeklaracjęintencji.Opodwójnejgrze
WielkiejBrytaniiświadczyfakt,żeporozumienieSykes–Picot
zostałoratyfikowane5lipca1916r.,awięcmiesiącpowznieceniu
przezHusajnawMekcepowstaniaprzeciwkoTurkom,cobyło
warunkiemutworzeniadlaniegokrólestwaArabów.
Tzw.powstanieArabówwybuchłowAl-Hidżazie5czerwca
1916r.potym,jakszarifHusajnzwróciłsiędowszystkichArabów
zwezwaniemdoutworzenianiezależnegopaństwaarabskiego.
16czerwcaoddziałyHusajnawypędziłygarnizontureckizDżuddy,
a4lipcazdobyłyMekkę.Jednakjegowojownicyniezdołalizdobyć
Medyny,cobyłodowodemichniskiejwartościbojowej.Okazało
sięrównież,żemożliwościszarifaHusajnawmobilizowaniu
arabskiejopiniipublicznejprzeciwkoTurkombardziej
ograniczone,niżpoczątkowosądzono[37].PowstanieArabównie
miałoznaczeniastrategicznegoiniewpłynęłodecydująconalosy
wojny.Stałosięniemniejważnymsymbolemwhistoriiludności
arabskiejorazpunktemodniesieniawkształtowaniuładu