Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięprzeciwnim.
WprzededniuIwojnyświatowejŻydzistanowiliokoło10%
ludnościPalestyny.Wojna,jejprzebiegizakończenie
–niekorzystnedlaImperiumOsmańskiego–otworzyłyprzez
ruchemsyjonistycznymnowemożliwości.Zwłaszcza,żenaczele
ruchuznaleźlisiętakwybitniprzywódcy,jakChaimWeizmann
iNahumSokolov(Sokołow).W1917r.syjoniścizaczęliusilnie
zabiegaćopoparciealiantówwsprawieimigracjiŻydów
doPalestyny.SokolovotrzymałobiecującedeklaracjeweWłoszech,
WatykanieiweFrancji.Jednaknajważniejszebyłostanowisko
WielkiejBrytanii.WeizmannpochodziłzRosji,apoukończeniu
studiówchemicznychwNiemczechprzyjechałw1904
r.doWielkiejBrytanii.W1915r.zostałdoradcąwarmiibrytyjskiej
ds.produkcjiamunicji,dziękiczemunawiązałkontakty
zówczesnymministremds.wojny,LloydemGeorge’em.Wlutym
1917r.Weizmannstanąłnaczelebrytyjskichsyjonistówidzięki
szerokimkontaktomprzekonałtamtejszekręgipolityczne,aby
poparłycelekierowanegoprzezniegoruchu.Wrezultacietych
zabiegów2listopada1917r.zrodziłsiędokumentnazwany
deklaracjąBalfoura.MiałonnajpierwcharakterlistulordaBalfoura,
ministrasprawzagranicznychWielkiejBrytanii,dolordaLionela
Rothshilda,znanegodziałaczaruchusyjonistycznego,apóźniej
–formępunktuwprotokolezposiedzeniarządubrytyjskiego.
Zostałownimzapisane,żerządbrytyjskidołożywszelkichstarań,
abywPalestyniepowstała„siedzibanarodowadlanarodu
żydowskiego”(„anationalhomefortheJewishpeople”)[39].
DeklaracjaBalfoura,mimożeniezawierałażadnychzobowiązań
WielkiejBrytaniiwobecruchusyjonistycznego,zaważyłanalosach
BliskiegoWschoduwXXwieku.Wsamymmomenciejej
ogłoszeniabyłajednązwieludeklaracjiolosachBliskiego
Wschodu,którezrodziłysięwczasiewojny.Możnazgodzićsię
zMalcolemM.Yappem,wybitnymhistorykiembrytyjskim,
żegdybyniesyjoniści,podzieliłabyloswiększościtegorodzaju
dokumentów,którezostałyzapomnianezarazpotym,jakujrzały
światłodzienne[40].
