Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekWaldenberg
17
obecniedobrejsławy.WEuropie,będącejojczyznąideipaństwanarodowego,kwestia
tanabrałaszczególnejaktualnościwzwiązkuzdokonującąsięintegracją,jużnietylko
ekonomiczną,lecztakże,aobecnieprzedewszystkim,polityczną.
Dwiekoncepcjeintegracjieuropejskiej
Odzainicjowaniaprocesuintegracjiwyraźniezaznaczyłysiędwiejejkoncepcje.Jedna
zorientowanabyłaprzedewszystkimnaścisłąwspółpracęekonomicznąkapitalistycz-
nejczęściEuropyipolitycznąinstytucjonalizacjęwzrastającejwspółpracypolitycznej
międzyistniejącymiwniejpaństwami.Drugazmierzałakutemu,byintegracjadopro-
wadziłastopniowo,aleszybkodozastąpieniatychpaństwstrukturąfederalną.Niepo-
wodzenietejdrugiej,wywołaneprzedewszystkimstanowiskiemgen.deGaulle’a,
spowodowało,żeprzezkilkadziesięcioleciintegracjaodbywałasięzgodniezkoncep-
cjąpierwszą.
Dopieroodkilkunastulat,wzwiązkuzMaastricht,corazczęściejpojawiałosię
pytanie,jakimabyćpolitycznykształtUE,czymastanowićzwiązekpaństw,tj.kon-
federacjęczypaństwozwiązkowe,tj.federację.Skrajnizwolennicyfederacjitwierdzili
itwierdząnawet,żetylkostającsięniąUEmożeprzetrwaćizapewnićEuropiedobro-
bytiwysokąpozycjęwświecie,zapobiecjejdegradacji.Krytycznaocenadziejów
państwanarodowegoiprzeświadczenieojegowzrastającejbezsilnościpowodowanej
przezglobalizacjęstanowirównieżważkimotywfederalnegowyznaniawiary.
Wielurzecznikówkoncepcjifederalnej,szczególniewniektórychkrajachigłównie
polityków,uważałoiuważazaniepożądanejawneiniezawoalowanedeklarowanie
swegostanowiskaiprowokowaniegruntownejdyskusjinatematpolitycznegokształtu
UE.WPolscemałojestfederalistówwystępującychzodsłoniętąprzyłbicą.Przyzna-
nie,iżfederalnaUniaoznaczakresbądź,wnajlepszymrazie,poważnądegradacjępań-
stwanarodowego,znaczniewzmocniłobybowiemoporyprzeciwtakiejkoncepcji.
TymnależytłumaczyćczęsteodwoływaniesiędokoncepcjiUniijakofederacjipaństw
narodowych,przedstawionejwmaju2000rokuprzezniemieckiegoministraspraw
zagranicznychJoschkęFischera
3.
Federacjapaństwnarodowychtrzeciądrogą?
Traktowaniejejjakotrzeciejdrogiuważamzanieuzasadnione.Analizaprzemówienia
tegobardzozręcznegopolitykawymagałabywięcejmiejsca.Ograniczamsiędoprzy-
toczeniakilkufragmentów.„Rozszerzenie(UE–M.W.)pociągniezasobąnieuchron-
niereformęinstytucjieuropejskich...Jakzapobiectemu,byUEniestałasięostatecznie
nieprzejrzysta,kompromisycorazbardziejniepojęteidziwaczneiżebypoparciedla
Uniiwśródjejobywateliniespadłodozera?”Odpowiedźna„morzepytań”,mówił,
jest„bardzoprosta”.PolegaonanaprzejściuodzwiązkupaństwdoFederacjiEuropej-
skiej.Istniećpowinienparlamenteuropejskiirządeuropejski„sprawującefaktyczną
władzęustawodawcząiwykonawcząwgranicachfederacji”.Powiniennastąpićnowy
podziałkompetencjimiędzyfederacjęapaństwanarodowe,przekazujący„federacji
3J.Fischer,Quovadis,Europo?,„GazetaWyborcza”,25maja2000.
