Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Ogłoszonywdominikańskimczasopiśmie„Angelicum”artykułH.BraunDer
hl.ThomasunddergestirnteHimmel.DieStellungdeshl.ThomasvonAquinzuden
astrophysikalischenDoktrinenseinerZeit116stanowikolejnąważnąmonografięzmało
zbadanejproblematykiastronomicznejuśw.Tomasza.Wpierwszejczęściznajdujesię
prezentacjagłównychwątkówTomaszowegoobrazuświata,awdrugiejprzedstawiona
jestkrytyka,wktórejsporomiejscazajmujeporównaniepoglądówAkwinatyiinnych
uczonychzjegoepoki.
Wielewnikliwychanaliz,popartychdużąliczbącytatówźródłowychprzynositakże
dwutomowamonografiafrancuskiegojezuityiprofesorafilozofiiJosephaLegranda
L’universetl’hommedanslaphilosophiedeSaintThomas117.Autorskoncentrowałsię
narozważaniachmetafizycznych,któreprzynosząwielewnioskówdotyczącychróż-
nychaspektówogólnejstrukturywszechświatawujęciuśw.Tomasza,zeszczególnym
uwzględnieniemmiejscazajmowanegoprzezczłowiekawhierarchicznejrzeczywisto-
ścistworzonejprzezBoga.Książka(ponad570stron)podzielonajestnapięćksiąg
idziesięćrozdziałów.
Obszernerozważanianaddoskonałościąwszechświatawrefleksjidominikańskiego
uczonegopodejmujetakżeOlivaBlanchette,profesorBostonCollege,autormonogra-
fiiThePerfectionoftheUniverseAccordingtoAquinas.ATeleologicalCosmology118.
Nakartachtejksiążki(334strony)znajdująsięszczegółowebadaniapodzielonena
siedemrozdziałów,wktórychautorkoncentrujesięnaogólnejstrukturzekosmosu
wpowiązaniuznajistotniejszymikategoriamimetafizykiśw.Tomasza.Wychodzącod
pojęciadoskonałości,Blanchetteanalizujecałośćijednorodnąstrukturęwszechświata,
problematykęprzyczynowości,doskonałośćiporządekpanującywświeciefizycznym,
atakżewśródbytówmyślącychiwprocesiepoznania.
Wzbiorzeartykułówpolskiegouczonego,prof.MarianaKurdziałka(1920–1997)pt.Śre-
dniowieczewposzukiwaniurównowagimiędzyarystotelizmemaplatonizmem119,znalazłsię
cennyartykułzatytułowanyŚredniowiecznestanowiskawobectezy:Ziemiajestjedną
zplanet(s.233–270).Autorkrótkoomawiawtymartykulerównieżpoglądyśw.Tomasza
(s.247–249),rozważająctestanowiskakosmologiczneuczonychśredniowiecznych,które
byłybliższerozwiązaniompodanymprzezArystotelesa.Prezentacjatamaistotneznaczenie
wbadaniachnadwzajemnąrelacjąmiędzyzałożeniamifilozofiitomistycznejarewolucją
naukowąKopernikaijegonastępców120.Tensamautornapisałtakżeważnyartykuł
obejmujewieleobszernychcytatówzdziełśw.Tomasza.Pewnąsłabościątejksiążkijestfaktpodawania
najpierwkolejnychfragmentówwpostaciobszernychcytatów,któresąnastępnieomawiane,gdyżwten
sposóbsyntezapoglądówAkwinatydopierostopniowopowstajewtrakcielektury,apodobnekwestienie
sątraktowanełącznie.Należałobyraczejwtekściepodaćsyntezę,awprzypisachodpowiedniecytaty
źródłowe.
116Por.:H.Braun,Derhl.ThomasunddergestirnteHimmel.DieStellungdesHl.ThomasvonAquin
zudenastrophysikalischenDoktrinenseinerZeit,„Angelicum”,17(1940),s.32–76.
117J.Legrand,L’universetl’hommedanslaphilosophiedeSaintThomas,t.1–2,Bruxelles1946.
118O.Blanchette,ThePerfectionoftheUniverseAccordingtoAquinas.ATeleologicalCosmology,
UniversityPark,Pennsylvania1992.
119M.Kurdziałek,Średniowieczewposzukiwaniurównowagimiędzyarystotelizmemaplatonizmem,
Lublin1996.
120Problemaktualnościtomizmupomimorozwojunaukprzyrodniczychmiałszczególnieistotnezna-
czeniewokresieodnowyfilozofiitomistycznejuschyłkuXIXstulecia.PapieżLeonXIIIstwierdziłzaś
wroku1879wswejencyklice„AeterniPatris”(nr30),że:„liczniiznakomicidoktorzynaukprzyrodni-
czychnaszegostuleciajasnoiotwarcieprzyznają,żemiędzyniezbitymiipotwierdzonymiustaleniami
współczesnejfizykiafilozoficznymizasadamiScholastykówniemażadnejprawdziwejrozbieżności”.
