Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dyktaturajestadaptacjąautokracjidoXX-wiecznego
społeczeństwaprzemysłowego”.Autorzywskazująsześć
koniecznychcechtotalitaryzmu(pięćpierwszych
przedstawiłFriedrichjużwcześniej9):
1.Oficjalnaideologia,odnoszącasiędowszystkichistotnych
aspektówludzkiegoistnienia,doktórejkażdyczłonek
społeczeństwamaprzynajmniejbierniesięstosować.Owa
ideologiajestwyrażonawcharakterystycznysposób
wterminachquasi-religijnych,chiliastycznych(gr.
chilioi
tysiąc)doskonałego,ostatecznegostanu
społeczeństwailudzkości.
2.Jednamasowapartiaskładającasięzestosunkowo
niewielkiegoprocentucałejpopulacji(do10%),ludzi
bezwarunkowooddanychideologii.Partiazorganizowana
wściślehierarchicznysposób,zazwyczajpodporządkowana
pojedynczemuliderowiizwierzchniawobecbiurokratycznych
organizacjirządowych.
3.Uwarunkowanytechnologicznieniemalcałkowitymonopol
kontrolinadwszystkimiśrodkamimilitarnymi.
4.Podobnieuwarunkowanytechnologicznieniemalcałkowity
monopolnadśrodkamispołecznejkomunikacji(prasa,radio,
film).
5.Systempolicyjnejkontroliopartynaterrorze,którego
skutecznośćopierasięnapkt.3i4iwsposób
charakterystycznykierujesięnietylkoprzeciwkojawnym
wrogomreżimu,leczprzeciwkoarbitralniewybranymklasom
ludności.Systemświadomiewykorzystującypsychologię
naukową.
6.Centralniekierowanagospodarka(etatyzm,socjalizm).
Spośródwielupróbzrozumieniatotalitaryzmuchyba
najważniejszą,anapewnonajbardziejznaną,jest
koncepcjaHannahArendtprzedstawionawpracy
Korzenietotalitaryzmu
10.Książkata,napisana
bezpośredniopowojnie(ukończonawroku1949,
Iwydaniew1951),łączywsobiewadyizaletyrefleksji,
któranienabrałajeszczedystansudoopisywanych
ianalizowanychzjawisk.Przebijaprzezniąpasjawciąż
świeżychwspomnieńigorączkoweposzukiwaniemetody,
którapozwoliłabygrozietotalitarnychdoświadczeńnadać