Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zorganizowanegosystemuwładzywpaństwie
faszystowskim.
Wjęzykuangielskimsłowotopojawiłosięporaz
pierwszyw1928rokuwartykulewłoskiegofilozofa
GiovanniegoGentilego(heglisty,którybyłwówczas
ministremMussoliniego)dlaopisaniarządu
faszystowskiego4.Terminprzyjąłsięikilkamiesięcy
późniejw„ContemporaryReview”5byłamowaowłoskim
faszyzmiejakoorządzietotalitarnym.
Wniemieckiejnauceopaństwietermin
„
państwo
totalne”pojawiłosięnajpierwuCarlaSchmitta
w1931rokuwsensienieograniczonejodpowiedzialności
państwa,którerozszerzaswójzakresdziałaniazewzględu
nakoniecznośćzaspokajaniapotrzeb,leczniedąży
dojakościowegowzmocnieniaswejwładzy.Później,
wroku1933ErnstForsthoffwspominało
autorytarnym
totalnympaństwie
.Jednakideologowienazistowscy,jak
AlfredRosenberg,zdystansowalisięwkrótcewobectego
pojęcia,ponieważsprzeciwiałosięonoichprzekonaniu
ozwierzchnościruchunarodowosocjalistycznego
wstosunkudoinstytucjipaństwa.
Odroku1934słowotoużywanebyłoprzezemigrantów
niemieckichwUSA,którzystaralisięopisaćpaństwo
narodowosocjalistyczne,odwołującsiędokategorii
państwatotalnego,przyjętejprzezkonserwatywną
niemieckąnaukęopaństwie6.Dopieroodroku1936
określenie
„
totalitarny”byłostosowanewznaczeniudziś
przyjętym,obejmującrównocześniewłoskifaszyzm,
niemieckinarodowysocjalizmorazsowieckikomunizm.
Przyjmowałoteżcorazbardziejsensrządówterroru.
Miarodajnymstałasiętuczasowazbieżnośćaneksji
AbisyniiprzezWłochy,zajęciaNadreniiprzezNiemcy,
wybuchuhiszpańskiejwojnydomowejorazrozpoczęcia
procesówmoskiewskich7.
Wlatach1942–1945wwynikualiansupaństw
zachodnichzRosjąpojęcietotalitaryzmuznalazłosię
wcieniu,zktóregowyszłopowybuchuzimnejwojny,
iosiągnęłoszczytswojejpopularnościokołoroku1956.
Natomiastpo1956roku,wzwiązkuzodwilżąwbloku