Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Red.J.A.Janik,Nauka–Religia–Dzieje.Przyczynowość.Determinizm.
CzyPanBógrzucakostką?,Kraków2008,ISBN83-233-2523-9,©byUJ
9
ReferatKs.prof.MichałaHelleraWedługjakichzasadPanBóggra
wkości?nieodbyłsięzpowoduchorobyreferenta.
Mojeosobistewrażeniazreferatówidyskusjibyłynastępujące.Na-
mysłnadwygłoszonymireferatamidotyczącymifizykimusiałuwzględ-
niaćniepokojącystannieustępliwościproblemuinterpretacjimechaniki
kwantowej.Wszelkiekonsekwencjefilozoficznedotyczącezarówno
pojęciaprzyczyny,pojęćprzyczynowościsilnejczysłabej,iwreszcie
sprawydeterminizmu(czynawetfatalizmu)bądźindeterminizmumu-
siałysięliczyćztymstanemtrudnościinterpretacyjnychmechaniki
kwantowejprzyjednoczesnymsukcesiejejmocyobliczeniowej,której
nieudajesiępodważyć.Sensacyjny(byćmoże)referatkontrasuperde-
terminizmowi(fatalizmowi),wktórymformalna(matematyczna)argu-
mentacjadoprowadziładotroistegoBogachrześcijan,mógłbudzićwąt-
pliwościiniedowierzaniezewzględunazałożeniatkwiące(niejako)
wtychsprawachinterpretacyjnychteoriikwantów.Samopojęcieprzy-
czynymożeteżbudzićwątpliwości.Trudnouznaćzaprzyczynowość
samąkoniecznośćnastępstwawczasie,aleteżtrudnozgodzićsię
znatychmiastowościąpojawieniasięskutku.PierwsząkrytykujeDawid
Hume,adrugąwprowadzaRomanIngarden,niewątpliwieniebiorącpod
uwagęsłabejprzyczynowościmechanikikwantowej.Dowiedzieliśmysię,
żeaktstwórczyBogajestczymśodmiennymodprzyczyny,gdyżjest
zaistnieniemzniczego.Ztymłączysiępytanie,czyBógmógłstworzyć
światinny.Możemógł,aleniemógłnapewnourzeczywistnićsprzeczno-
ści!Tajemniczośćpojęciaprzyczynybyćmożeleżałaupodstawstanowi-
skaKanta,któryuznałżeprzyczynowośćjestkategoriąiżedopiero
umysł„wydobywa”przyczynęze„zwykłego”następstwawczasie.Pozo-
stajeotwartympytanie,czyewolucjamateriiwewszechświecieniezdra-
dzacharakteruintelligentdesign?Iwreszcie–prawdziwasensacja–czy
człowiekzCałunuTuryńskiegotorzeczywiścieJezusChrystus?
Temat„Dzieje”–wielokrotniedyskutowanynaseminariachwCastel
Gandolfo–wywołałtrwającąponadprogramowyczasdyskusję.Czy
mitembyłyszarżekawaleriinabrygadypancernewkampaniiwrześnio-
wej,czymitodobrejGalicjibyłuzasadniony,czyziemieodzyskane
powinnysiętaknazywać...?Podobniejakdyskutowanawramachtego
tematusprawaodrodzeniasięprawosławiawRosji,copowinnocieszyć,
alemożebudzićteżpewnezastrzeżenia.
