Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DZmiana”musiałabyćkategoriąistotnąjużdlaludziispołeczeństwpierwot-
nych.Jejpostrzeganie,intuicyjneodczuwanie,instynktowne,azczasembardziej
planowereagowanienaniąpozwalałorozwijaćprocesypoznawczejednostek,by
zapewniaćbytibezpieczeństwo,awdalszejperspektywietworzyćkulturę.Obser-
wacjizmianprzyrodniczych,analiziezdarzeńcodziennychzapewnetowarzyszyły
zmianywfunkcjonowaniuspołecznym,nawetjeślipierwsiludzieniebyliwstanie
sobieichuświadomić.Dostrzegaliprawdopodobnieróżnicemiędzyjakimiśstana-
miAiB.Zczasempróbowanoteróżnicewyjaśniać,najpierwwsposóbirracjo-
nalny,potemracjonalny.Wnauceinteresujenastendrugisposóbwyjaśniania,ale
tenpierwszy(religia,myśleniemagiczne,mistycyzm)dodzisiajstanowiistotny
czynnikprocesówspołecznychielementulegającyzmianie,coczynigoważnym
iinteresującymprzedmiotembadania.
PowszechnieznanedzisiajipowtarzanejakomaksymazdanieHeraklitaΔεν
μπορείςναμπειςδυοφορέςστονίδιοποταμό-niepodobnawstąpićdwukrotniedotej
samejrzeki-obrazujekoncepcjęzmianyuchwyconąintelektualniekilkawieków
przednasząerą.MędrzeczEfezugłosił,żeciągłeprzemijanieistawaniesięod
nowajestnajważniejszącechąbytu.Uważałrównież,żesystempolityczny(polis)
zostałukształtowanypoprzezprzechodzenieodformprostychdobardziejzłożo-
nych.Możemyuznaćgozaprekursorapóźniejszychfilozoficznychinaukowych
teoriizmiany,głównieocharakterzespołecznym.
Przedstawicielinaukspołecznychinteresujeprzedewszystkimwłaśnieten
rodzajzmian,któremożemyokreślićmianemspołecznych.Pojęciuzmianyspo-
łecznejnaukispołecznedosyćpóźnonadałystatusistotnegoterminunaukowego
iważnegokonstruktu,wokółktóregobudowanemogąbyćteorie.Kiedysocjolo-
gowieprzywiązanidostatycznychteoriisystemuzrozumieliizaakceptowalipa-
radygmatwłączającyzmianęjakoprzedmiotanalizteoretycznychiempirycznych,
socjologiazyskałaogromnepolerefleksji.Włączeniezmianyspołecznejdoanaliz
naukowychwymagałojejzdefiniowania.Różneobliczakonceptualizacjipojęcia
zmianyspołecznejwskazująnakilkuwiekowezmaganiasięztymterminem-od
