Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI.Naukowainformacjamedycznaabadanianaukoweipraktykakliniczna
3.APPRAISE–krytycznaocenadowodów.
4.APPLY–zastosowaniewynikówwpraktyceklinicznej.
5.ASSESS–ocenawyników[9,16].
2.2.Dowodynaukoweiichhierarchia
Dowodynaukowe(fakty)towiarygodnewynikibadańnaukowych,aichwy-
korzystywaniewpraktycewymagaumiejętnościzwiązanychzichwyszu-
kiwaniem,krytycznąoceną(wiarygodnościiznaczeniaklinicznego)orazze
wskazaniemmożliwościzastosowaniaichwodniesieniudoindywidualnej
sytuacjipacjenta[14].Wyłonienienajlepszychwynikówbadańopierasię
naichhierarchizacji[13,19,20],wktórejuwzględniasięklasyfikacjębadań
wedługkryteriumpochodzeniadanych(badaniapierwotneiwtórne)oraz
metodologięposzczególnychtypówbadań[21–24]–tabela1.
Tabela1.Badaniapierwotneiwtórne
Rodzajbadania
Badaniapierwotne
niefiltrowane
Primaryresearch/
unfiltered
Charakterystyka
Podejmowanewceluzebraniadanych,którewcześniej
niebyłydostępne–bezpośrednioodbadanychosób[21,
23,24].Należądonich:
−badaniaobserwacyjne/nieeksperymentalne(kohorto-
we,kliniczno-kontrolne,przekrojowe),
−badaniaeksperymentalne,wtymrandomizowane
badaniakliniczne(randomisedcontolledtrials–RCT)
[13,20,24]
Bazująnaanaliziewynikówbadańjużistniejących,pocho-
dzącychzbadańpierwotnych[22–24].
Należądonich:
Secondaryresearch/
filtered
−przeglądsystematyczny,
−metaanaliza,
−wytyczne[13,22,24]
Badaniawtórne
filtrowane
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie[13,21-24].
NajwyżejwhierarchiidowodównaukowychprzydatnychdlaEBPznaj-
dujesięmetaanaliza(badaniewtórne),zwłaszczazpróbrandomizowanych.
Badaniapierwotneznajdująsięniżejnadrabiniehierarchicznej,anajwar-
tościowszychdowodównaukowychwtejgrupiebadańdostarczajądobrze
zaprojektowanekontrolowanepróbyklinicznezrandomizacją(RCT)[20]–
schemat1.
