Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wstęp
wykładniprzepisówdotyczącychprawwłasnościintelektualnejnie
możebyćteżsprzecznyzKonstytucjąRPorazinnymiaktamipraw-
nymidotyczącymiprawiwolnościczłowieka42.Zkoleizperspektywy
funkcjonalnejtrzebauwzględnićrolęprawwłasnościintelektualnej
iformułowanewnauceuzasadnieniaichutworzenia43.
Przedmiotemmoichbadańbyłyprzedewszystkimaktynormatywne,
orzecznictwoorazdorobekliteraturyprawniczej.Szczególniepomocne
byłytuzbioryBibliotekiJagiellońskiej,bibliotekiKatedryPrawaWłasno-
ściIntelektualnejUJ,bibliotekiUniwersytetuPapieskiegoJanaPawłaII,
bibliotekiWydziałuPrawaiAdministracjiUniwersytetuŚląskiego,atak-
żeelektronicznebazydanych:Lex,Legalis,awzakresieliteraturyzagra-
nicznej-Westlaw,BeckOnline,JSTORorazSocialScienceResearch
Network(SSRN).
Prawowłasnościintelektualnejniefunkcjonujejednakwpróżni.Kolejne
prawawyłączneustanawianepotym,jakdanyrodzajdobraniema-
terialnegozaczynafunkcjonowaćwkulturzeiwgospodarce.Innymi
słowy,tonieustanowienieprawawyłącznegosprawia,żeobjętenim
dobrakulturyzaczynająpowstawać.Prawidłowośćtanieomijatakże
wydańnaukowychikrytycznych.Dlategozostałyprzeprowadzonetakże
badaniazzakresutekstologiiiedytorstwanaukowego.Przeprowadze-
nieanalizytakżewtymzakresiebyłonieodzownedlaprawidłowego
zdefiniowaniazakresurozważańorazstosowanejterminologii,atak-
żepomocneprzydokonywaniuwykładniobowiązującychprzepisów.
42
Nauwagęzasługujątuzwłaszczagwarancjewynikającezart.21,64(dotyczące
ochronywłasnościiinnychprawmajątkowych)i73KonstytucjiRP(zapewniającywol-
nośćtwórczościartystycznej,badańnaukowychorazogłaszaniaichwyników,wolność
nauczania,atakżewolnośćkorzystaniazdóbrkultury).
43
Tradycyjniewyróżniasiętutrzypodejścia.Wedługpierwszegoprzyznanie
prawawyłącznegostanowizachętędlawspólnejpracy.Wmyśldrugiegokażdyma
prawodoowocówswojejpracy.Trzeciepodejścieuzasadniaochronętym,żedziełojest
uzewnętrznieniemosobowościtwórcy(zob.J.Barta,R.Markiewicz,Prawoautorskie...,
2016,s.22-23).Wartotuwspomnieć,żeuzasadnieniatecorazczęściejpoddawane
weryfikacjiempirycznej.Twierdzisięm.in.,żeuzasadnienieodwołującesiędonzachęty”
maznikomeznaczenie,gdyprógprzyznaniaochronytakżejestniewielki(J.Fromeriin.,
ExperimentalTestsofIntellectualPropertyLaws’CreativityTresholds,nTexasLawReview”
2014/7(92),s.1921-1980).