Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
wynikającązprzejawianiaszacunkudlaspołecznościmniejszościowych
iprawadowyrażeniaprzywiązaniadoojczyznylokalnejwjejetnicznej
różnorodności.Mimowysokiejemocjonalnejtemperaturysporydotyczące
dwujęzycznychnazwniedoprowadziłydotejporydowybuchuwiększych
konfliktówetnicznych,znanychzinnychkrajów.Obecnie(czylipodkoniec
2020r.)nazwyteniebudząjużwiększegozainteresowania,wpewnymstop-
niuzostałyspołecznieuzwyczajnione,aniektóreznichzaczętotraktować
jakoelementpromocjiturystycznejgminylubnawetcałegoregionu.
Problematykaznimizwiązanabyłajużporuszanaprzezsocjologów,antro-
pologów,politologów,prawnikówijęzykoznawców,atakżeprzezgeografów
(Barwiński2016:97-103)ispecjalistówgeodetów(Zych2005;Wolnicz-Paw-
łowska,Zych2010).Wzdecydowanejwiększościichopracowaniamiałyjednak
charaktergłównielokalny,ograniczonydodanegoregionu(województwalub
gminy),określonejmniejszościijejjęzykalubomawianownichjedynieregu-
lacjeprawne.Dowiększościznichbędęsięodwoływałdalejwtejpracy.Warto
jednakwspomniećwtymmiejscuoopracowaniachprof.GrzegorzaJanusza
(jednegoztwórcówustawyomniejszościachz2005r.)dotyczącychreali-
zacjiprawjęzykowychosóbnależącychdospołecznościmniejszościowych
wPolsce(Janusz2005,2009,2011:654-667).Opracowaniatewychodziły
pozaczystyopissamychregulacjiprawnychiopisywałyrównieżproblemy
ichwdrażania.Wieleopracowańlokalnychniosłozesobąszerszewnioski
dotyczącecałegospołeczeństwa.Zmianynazewniczewnkrajobrazieseman-
tycznym”stałysię,zdaniemLechaNijakowskiego,jednymzważniejszych
przejawówstarańobudowęidentyfikacjietnicznejipodtrzymaniaetnicznej
wspólnotyznaczeńwramachmniejszościniemieckiej,będącjednocześnie
powodemwielukonfliktówinapięćspołecznych(Nijakowski2006:171-181).
AgnieszkaPasiekaopisałaspórzwiązanyzustalaniemdodatkowejnazwy
wjęzykułemkowskimwmiejscowościBielanka(powiatgorlicki).Nazwętę
wprowadzonowramachlokalnychkonsultacjispołecznychprzewagąjednego
głosu,codoprowadziłodopodziałówwtejmałejspołeczności.Autorkazwró-
ciłauwagęnanhierarchiczność”oficjalnejpolskiejwielokulturowościoraz
podkreśliła,żegłosowanienadłemkowskąnazwądotyczyłoczegoświęcejniż
ntylkokilkuliter”(Pasieka2013:152).
Odkońcalatdziewięćdziesiątychubiegłegowiekuproblematykąpoja-
wieniasiędodatkowychnazwmiejscowościwjęzykuniemieckimnaterenie
województwaopolskiegozajmowałasięMariaWagińska-Marzec(2003,2006,
2018).Wjednymzostatnichopracowańpisała,żenjednązcharakterystycz-
nychoznakzainteresowaniamieszkańcówprzeszłościąswej«małejojczyzny»
byłom.in.ożywieniezainteresowanianiemieckimnazewnictwemmiejscowo-
ści.Sporyonazwymiejscowościjakotrwałewyznacznikiodrębnościregio-
nalnejilokalnejstałysięjednymzważniejszychprzejawówwalkiowłasną
tożsamość,ajednocześniepowodemwielukonfliktówinapięćspołecznych”
15
