Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Wksiążcestaramsięwykazać,żewprowadzeniedwujęzycznegonazew-
nictwawgminachnmniejszościowych”było,zjednejstrony,publicznym
potwierdzeniemistniejącegotamzróżnicowaniaetnicznegoijęzykowego.
Nazwytezaczęłypełnićrolęetnicznychmarkerów,zaznaczającgraniceprzy-
należnościdookreślonejgrupyetnicznejiterenu,naktórymonażyje,atakże
zaświadczaćopozycjijejjęzykaikulturynapoziomielokalnym.Samaich
obecnośćwskazujetakżenaważnązmianęsposobupublicznejprezenta-
cjiodrębnychtożsamościetnicznychprzezgrupymniejszościowe:nietylko
przezpodtrzymywanieprzeznieswoichkulturnarodowychijęzyków,lecz
takżeprzezzwiększonąobecnośćwizualnąwsferzepublicznej.Argumentuję
więcwksiążce,żeoboksamegoprocesunprzekładu”standardówmiędzy-
narodowychdotyczącychochronymniejszościnajęzykkrajowychregulacji
prawnychwpostaciustawyomniejszościach,jakoważnywyłoniłsiętakże
wymiarlokalno-lubregionalno-etniczny,związanyzhistorycznąobecnością
iewolucjąnazewnictwanadanymterenie,położeniemimobilizacjądanej
mniejszościorazaktywnościąwładzlokalnych.
Zdrugiejzaśstronywprowadzanienazewnictwawjęzykachmniejszo-
ścistwarzałomożliwośćbudowyspołecznościwielokulturowych,wktórych
różniceetnicznesąuznawaneipopieraneprzezwładzelokalne.Niebyłto
jednakprocesłatwy,gdyżstawianietabliczdwujęzycznyminazwamiprowa-
dziłoniejednokrotniedolokalnychsporówikonfliktów(którychprzeja-
wembyłom.in.częstezamalowywanienazwmiejscowościwjęzykuinnym
niżpolski).Jednocześniedwujęzycznenazwystawałysięniejednokrotnie
elementemkreowaniawielokulturowegowizerunkugminyielementemjej
promocji.Dlategoważnestałosiędlamnieposzukiwanieodpowiedzina
pytaniadotyczącesposobówuzyskiwaniaspołecznegokompromisuwspra-
wiewprowadzeniadodatkowegonazewnictwaorazdoprowadzaniadoposza-
nowaniaiakceptacjipodwójnychnazwnapoziomielokalnym.Tedziałania
możnapotraktowaćjakoprzejawprocesupojednanianapoziomielokalnym
(Kurczewski2012:21-22).
Opisprocesuwprowadzaniadodatkowychnazwwjęzykachmniejszości
możebyćtakżepotraktowanyszerzej:jakoświadectwotrudnościwprzemia-
nachspołeczeństwapolskiegoodzróżnicowanegokulturowo-etniczniedo
pluralistycznego,otwartegonagrupymniejszościowe,ichnarodowejęzyki
iodmiennąsymbolikę(A.Sadowski2014:33-47).Podkreślam,żewprowa-
dzanietegonazewnictwabyłoważną,jeżeliniewręczhistorycznązmianą
wfunkcjonowaniupolskiegospołeczeństwaiadministracjipaństwa(Sagan-
-Bielawa2016:18-19).Polegałaonanaoficjalnymdopuszczeniudosfery
publicznejinnychjęzyków,naruszającwtensposóbdotychczasowądominację
językapolskiegoiobowiązującynpaństwowyreżimjęzykowy”(por.Sonntag,
Cardinal2015:9-15).Dowodemprzywiązywaniawagidotejproblematyki
byłoodbyciesięwpolskimsejmiew2013specjalnejkonferencjioginących
19
