Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
fantasyjakogatunekliteraturypopularnej
izjawiskokulturowe
Fantasy,jakogatunekliteraturypopularnej(tj.przeciwnejdoelitarnej),docze-
kałasięrzetelnegoopisuianalizywyznacznikówkonwencji2,czasemjednakłącz-
niezniezwyklerozbieżnymiopiniaminaswójtemat.Trudnościpojawiająsięjuż
napoczątku:wpróbieprzełożeniaangielskiegoterminunajęzykpolski,ponie-
ważfantasyniejestwyłączniebaśnią(nawetdladorosłych)iniemożnauznać
jejzagatunekzwanynfantazją”3czynwyobraźnią”,gdyżpojęciateniezaliczająsię
dokategoriigatunkówliterackich.Angielskiterminzostałwięcprzeniesionydo
językapolskiegobezzmianyifałszowaniaznaczeniapojęcia:nWydajesięzatem
zasadnepozostawienienazwytejkonwencjiwjejangielskimbrzmieniujakonaj-
bardziejadekwatnym,biorącpoduwagęjejszerokizasięgznaczeniowyitradycję,
którejojcemjestStanisławLem.Jegozasługąjestwprowadzenietegoterminudo
literaturypolskiejw1970roku”(Tkacz2012,s.22)4.MarekOziewicz,piszącofan-
tasyróżnierozumianej(samtytułrozdziałuwjegopracynatowskazuje:Fantasy
asaWorldview,aCognitiveStrategy,andaGenre),przytaczaznamiennesłowa
DianyT.Herald:neveryoneintheworldhashisorherowndefinitionoffantasy”
(Oziewicz2008,s.15),comożnasparafrazowaćsłowaminilubadaczyfantasy,tyle
jejdefinicji”.Sprzecznościtewynikajątakżezróżnychstanowiskliteraturoznaw-
cówwobecukonstytuowanychwspomnianychwyznacznikówanalizowanejod-
miany,czyniącychzniejgatunekniezależnyodinnychformgatunkowychsze-
rokopojmowanejfantastyki.NatenfaktzwracauwagęPawełFrelik,zaintereso-
2
BogatabibliografianatematliteraturyfantasywystępujenaprzykładwmonografiachAndrzeja
Sapkowskiego(2001),GrzegorzaTrębickiego(2009),MarkaOziewicza(2008)czyMałgorzaty
Tkacz(2012).
3
Natemattegonieodpowiedniegopolskiegotłumaczeniasłowafantasypisałwhaśleencyklo-
pedycznymRyszardHandke(2000,s.161-162).
4
Autorkamatunamyślipojawieniesięanalizowanegoterminuwobszernymteoretycznym
dzieleStanisławaLemadotyczącymfantastyki:Fantastykaifuturologia(Lem1970).