Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20■nazwywłasnewprzestrzeniliterackiejiwirtualnejtypufantasy
wanyhistoriąliteraturyamerykańskiej(wtymprozypopularnej),gdynapoczątku
hasłaFantasy(zob.Frelik2003,s.386-389),zamieszczonegowHistoriiliteratury
amerykańskiej
XX
wieku,wskazujenapokrewieństwotejliteraturyisciencefc-
tionw
I
połowie
XX
wieku,wyrażanechociażbywbrakujęzykowegorozróżnia-
niaobutychangielskichleksemówwtytułachmagazynówdotyczącychfantastyki,
którenskładałysięzwszelkichmożliwychkombinacjitychdwuterminówokra-
szonychodpowiednimiprzymiotnikami”(Frelik2003,s.386).Autordodaje,że
dorozwoduobydwukonwencjidoszłowlatach60.i70.ubiegłegowieku.Wkon-
sekwencjitegorozłamuwjednymgatunkuzaczęłydominowaćtoposyzwiązane
znaukąitechniką,wdrugim,którymożnaokreślićjakotypliteraturyniemime-
tycznej-magiairóżneprzejawynadnaturalności.AndrzejSapkowskitakżeza-
uważatrudnośćpowołaniadożyciaodpowiedniejdefinicjiomawianegopojęcia:
nDefinicjijestiowszem,wiele[ś],awszystkiemajązesobącośwspólnego.Tozaś
mianowicie,żekażdaprzeczynastępnej,każdazawierawsobietecechygatunku,
którenastępnawyklucza”(Sapkowski2001,s.9).
Gatunkowepodziaływobrębieliteraturyfantastycznejwcalejednakniesąta-
kieoczywiste.Tutakżewsposóbhumorystyczny-czylitypowydlasiebie-pod-
szedłdoproblemuA.Sapkowski,wyjaśniając,żefantasytojestto,ncoopatrzono
etykietkąznapisem:«fantasy»”nagrzbiecieksiążki,tużpodlogodomuwydaw-
niczego(ibidem,s.10).Jednakiautor,iczytelnicymogąsięprzekonać,żeczęsto
takichoznaczeńwksiążkachpoprostuniema.PozatymtwórcaWiedźminaza-
rzucasciencefctionimainstreamowiprowadzenieintensywnejdziałalnościza-
właszczeniowej,skutkującejzagrabieniemwswojeobszarywieluksiążekfantasy5.
Przezinnychbadaczyomawianytutypliteraturyzostałzaliczonydonkłopotli-
wychterminówpoetykidziełaliterackiego”,któremogąbyćtakiezróżnychpo-
wodów,nnaprzykładdlatego,żeniesądefiniowanewpolskichsłownikachtermi-
nówliterackich;albodlatego,żesądefiniowanetylkozdawkowo”6.
Autorzyrozmaitychopracowańkrytycznychdotyczącychtegotypulitera-
turywobecpowyższychtrudnościstarająsięanalizowaćwyznacznikikonwen-
cji,wefekcieczegodochodzidowyodrębnieniasiępodgatunkówzgatunkufan-
5
PrzytoczmywtymmiejscujeszczejednąhumorystycznądefinicjęgatunkuA.Sapkowskiego,
którystwierdza,żewszystkietepowieściłączyniezwykleistotnyelement:tworzywofantasy,
czylinmateriamagica”-nmateriamagiczna,legendarna,czyliopowieścioherosach,półhe-
rosach,niecałkiemherosachicałkiemnieherosach.Opowieścioludziach,stworachizdarze-
niachprawdziwych,półprawdziwychicałkiemzpalcawyssanych”(Sapkowski2001,s.55).
6
TakoróżnychproblemachzdziedzinypoetykipisząautorzystronyPoetyka-Słownik(redak-
toremnaczelnymSłownikajestWitoldSadowskizUniwersytetuWarszawskiego,http://po-
etyka.wordpress.com/,dostęp:25sierpnia2015).Zob.KatarzynaJaworska,Fantasywpoluga-
tunkówbaśniowo-fantastycznychnastronie:http://poetyka.wordpress.com/about/52-2/(do-
stęp:25sierpnia2015).
