Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JakpiszeLidiaWinniczuk:Rzymianieprzejęcizawszeduchemprawa,wprowadzali
wewszystkichdziedzinachżyciaformyprawne25.Zgodniezprzyjętymiustaleniami
miastastarożytnegoRzymumiałybyćwolneodzwłokzmarłych,cmentarze
lokowanopozamuramiizamykanodlaużytkupublicznego,umożliwiając
ichodwiedzaniewyłączniewokreślonychmomentach26.Jakpisałśw.Paweł,
pochodzącezvwiekup.n.e.prawomówiło:Żadenzmarłyniemożebyćpochowany
wmieście,abysacra(świętości)tegomiastaniezostałyskalane
27
.Dlategoteżcmentarze
zwyklezakładanoprzygłównychtraktachkomunikacyjnych–jakchoćby
ViaAppia–ulicazmarłych.Wtensposóbstarożytnenekropoliestałysięobsza-
ramiekskludowanymizarównowkontekściewyłączeniazestrukturymiej-
skiej,jakicodziennejświadomościmieszkańców.Dopieroprzełomwieków
vivin.e.przyniósłtransformacjęidei,którątłumaczyćtrzebaprzebiegającą
szybko,dalekosiężnązmianą–rozpowszechnieniemchrześcijaństwa.
Ph.Arieswykazuje,żewczesnegrobychrześcijanwformienaziemnej
przedewszystkimsymbolizowałyindywidualnemiejscepochówkuzmarłego,
wsferzepodziemnejstanowiłynatomiastochronędlapochowanegociała.Co
istotne,wowymczasieniemagrobówbezzwłok;niemazwłokbezgrobów
28
,nie
występowałyrównieżgrobyanonimowe.Matoźródłowtradycjirzymskiej,
zgodniezktórąpłytynagrobnewypełnionebyłyinformacjamiozmarłym–
zawierałyimię,datynarodziniśmierci,wiek,stancywilny,zawód
29
.Nawielu
25L.Winniczuk:Ludzie,zwyczajeiobyczajestarożytnejGrecjiiRzymu.Warszawa1988,s.464.
26Por.S.Tanaś:Przestrzeńturystycznacmentarzy…,s.40.
27Ph.Aries:Człowiekiśmierćś,s.43.
28Ibidem,s.202.
29Wstarożytnym,wielokulturowymmieścieRzymtożsamośćmieszkańcówwytwarzała
sięnapodstawieprzynależnościdogrupzawodowych.Niedziwi,żemotywynagrobnepocho-
dzącezokresurozkwitumiasta,częściejniżwjakichkolwiekinnychepokachnawiązywałydo
rodzajupracy,czysymbolikigrupyzawodowej,doktórejzażycianależelipochowani.
30
