Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nikowegorozumieniakategoriinoirineo-noir.Piszącniniejsząksiążkę,
zdecydowałamsięnaodmienianierzeczownikównoirineo-noirzgodnie
zobowiązującymiwpolszczyźnienormami(tj.nnoiru”
,nonoirze”
,nzneo-
-noirem”)oraznastosowanieprzymiotnikowychokreśleńnnoirowy”czy
nneo-noirowy”natejsamejzasadzie,najakiejobecniekorzystamyzesfor-
mułowańtypunwesternowy”
.Mamnadzieję,żerozwiązanieto-nawet
jeślijestonodośćryzykownezjęzykowegopunktuwidzenia-zostanie
uznanezafunkcjonalne.
Chociażpolskaliteraturadotyczącaneo-noirujestjeszczestosunkowo
skromnaimacharakterprzyczynkarski,badacz,którypróbujeprzedrzeć
sięprzezstosyanglojęzycznychopracowańtematu,narażasięnafrustrację
izniecierpliwienie.Wartozatemzaznaczyć,żeksiążkiiartykuły,naktóre
będęsiętutajpowoływać,zostaływyselekcjonowanezeznacznieobszer-
niejszejliteratury.Nietylkojednakolbrzymialiczbaopracowańmoże
prowadzićdodezorientacji,lecztakżedobórmateriałuaudiowizualnego.
Chociażbędęsiępowoływaćprzedewszystkimnaprzykładyfilmowe,
znajdąsiętutajrównieżsporadyczneodwołaniadopowieści,komiksów,
wideoklipów,serialitelewizyjnychorazgierwideo.Będzietooczywiście
wybórwdużejmierzearbitralny.Niewszystkiezprzywołanychdzieł
zostanąteższerzejomówione.
JużwodniesieniudofilmunoirniebezironiipytałMarcVernet:nkto
widziałiprzestudiowałwszystkiefilmywymienioneprzezSilveraiWard,
FosteraHirschaalboRobertaottosona?”9.ToddErickson,niesięga-
jącnawetdowspomnianychwcześniejzasobów
IMDb
,mówiookoło
300inspirowanychpoetykąnoirfilmachdystrybuowanychwkinachpo
1971rokuorazoponad400kolejnych,zrealizowanychbezpośredniona
potrzebytelewizjiczyrynkuwideo10.RonaldSchwartztymczasemkon-
struujeponaddwudziestostronicową,zadrukowanądrobnączcionkąlistę
nowychfilmówczarnych11.Wzetknięciuztakolbrzymiąilościąmateriału
badaczeprzyjmująrozmaitestrategie,wśródktórychdwiewydająsię
skrajnieprzeciwstawne:konstruowanieleksykonów(jakwprzypadku
wspomnianychprzezVernetaAlainaSilveraiElizabethWard)orazdoko-
nywanieradykalnejselekcjiwoparciuoskonstruowanewcześniejlisty
cechnprawdziwegofilmunoir”(takąoptykęprzyjmujemiędzyinnymi
ToddErickson).Wkażdymzwypadkówmamydoczynieniazjednostko-
wymiwyborami,którewyraźniewskazująnafakt,iżwspółczesnewariacje
noirustanowiąwistocieolbrzymiobszarbadawczy,rozlewającsiępo
współczesnejkulturzeaudiowizualnejwsposóbniemalniekontrolowany.
9M.Vernet:FilmNoirontheEdgeofDoom.Trans.J.Swenson.In:ShadesofNoir.
Ed.J.Copjec.London-NewYork1993,s.2.
10Zob.T.Erickson:KillMeAgain:MovementBecomesGenre.In:FilmNoirReader.
Eds.A.Silver,J.Ursini.NewYork1996,s.323.
11Zob.R.Schwartz:Neo-noir.TeNewFilmNoirStylefrom„Psycho”to„Collateral”.
Lanham-Toronto-oxford2005,s.109-135.
14
WSTĘP
