Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Filmnoirjestgatunkiem.
3.
Filmnoirpoczątkowoniebyłgatunkiem,jednakstałsięnimnadrodze
ewolucjiwpisanychweńkonwencji.
4.
Filmnoirnależyrozpatrywaćjakookreswhistoriikinaamerykańskiego.
5.Filmnoirtokonstrukcjakrytyczna,wyłaniającasięzdyskursuteore-
tycznego,aniezfilmowejpraktyki.
Dotychpodstawowychujęćnależałobydopisaćnajnowszekoncepcje,
próbująceobjąćrównieżifenomenneo-noir:
6.Noirineo-noirniesągatunkami,lecztendencjami/nurtami/konwen-
cjami/stylami/nastrojami/tonalnościamilubcyklami/seriamifilmów.
7.Noirineo-noirsągatunkami(lubwariantamitegosamegogatunku).
8.
Neo-noirjestgatunkowymprzedłużeniemniebędącegogatunkiem
filmunoir.
9.Noirineo-noirnależyrozpatrywaćjakookresywhistoriikina.
Nicdziwnego,żerozpoczynającprzeglądnajważniejszychstanowisk
dotyczącychdefinicjikinaczarnego,MarkT.Conardodwołujesiędokon
-
cepcjiujmującychtozjawiskowkategoriachgatunku-wszaktowłaśnie
definicjadotyczącagatunkowościtejformułykinanadługozdominowała
narosłewokółniejteoretycznedyskursy8.Chronologicznierzeczujmując,
niejesttojednakpodejściewłaściwe.Postrzeganiefilmunoirjakogatunku
stanowipomysłstosunkowonowy.Kiedypowstawałypierwszearcydzieła
klasycznegokinaczarnego-Sokółmaltański(TeMalteseFalcon,1941)
czyPodwójneubezpieczenie(DoubleIndemnity,1944)-raczejnieuwa-
żanoichzareprezentantównowegogatunku.DouglasKeeseypisze,że
twórcytychfilmów,posiadającwiedzęnatematpewnychkonwencji,nie
traktowaliswoichdziełjakorealizacjijednejitejsamejformuły,kinanoir9.
Chociażniewszyscybadaczezgadzająsięztąopinią,twierdząc,żeświado-
mośćtworzenianowegozjawiskawobszarzekinematografiiodpoczątku
towarzyszyłaoperującymnimtwórcom10,niesposóbniezauważyć,że
klasycznefilmyczarne,podwzględemprzynależnościgatunkowej,były
określanezapomocąróżnychterminów,takichjakcrimestories,suspense
8Zob.M.T.Conard:NietzscheandtheMeaningł,s.9-22.
9Zob.D.Keesey:Neo-noir.ContemporaryFilmNoirfrom„Chinatown”to„TeDark
Knight”.Harpenden2010,s.10.ZdaniemToddaEricksona,pełnaświadomośćkonwencji,
azatemirealizowaniafilmówwedługwspólnej,wyznaczonejprzezsystemodpowiednich
kodówwizualnychitematycznychformuły,wykrystalizowałasiędopieropodkonieckla-
sycznejfazyfilmuczarnego,czyliwdrugiejpołowielatpięćdziesiątych.Zob.T.Erickson:
KillMeAgain:MovementBecomesGenre.In:FilmNoirReader.Eds.A.Silver,J.Ursini.
NewYork1996,s.310.
10AlainSilvertwierdzinaprzykład,że-chociażnazwaflmnoirniebyłajeszcze
rozpowszechniona-analizaklasycznychfilmówczarnychdowodzidobitnie,żeichtwórcy
musielimiećświadomośćtworzenianowegostyluczyteżpartycypowaniawrodzącymsię
filmowymnurcie,stopniowokonstytuującymswojąikonografię.Zob.Idem:Introduction:
Neo-noir.In:FilmNoir.TeEncyclopedia.Eds.A.Silver,E.Ward,J.Ursini,R.Por-
firio.NewYork-London2010,s.349-350.
ODCIENIECZERNI:DEFINIOWANIEFILMUNOIR
21
