Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Jakdziałamózg–faktyiliczby
31
Kluczdosukcesuleżywsynapsachiichsile.Zichpomocąneuronycoraz
silniejłącząsięwobwody,tworzącuprzywilejowanedrogiprzetwarzaniain-
formacji.Procestenjestodpowiedziąmózgunazdobywanedoświadczenia.
Dojrzałymózgniechętnierezygnujezrazwytyczonychścieżekijużgoto-
wychpołączeńneuronalnych.Nawetjeślinowebyłybyefektywniejsze,często
trzymasięstarychisprawdzonych,takjakmykorzystamyzrazwydeptanych
ścieżek.Utworzonewdzieciństwieszlakineuronoweczęstowykorzystywane
sądokońcażycia35,atooznacza,żejakośćfundamentu,jakimózgstworzy
wpierwszychlatachżyciadziecka,wdużejmierzedeterminujejegodalszy
rozwój36.Powstałewtymokresiedefcytymająwpływnakontaktyzeświatem
zewnętrznymiinnymiludźmi,atakżenaprocesyuczeniasię.Ichskutkiem
sączęstoszkolneniepowodzenia.Warunkideprywacjiwpierwszychlatach
życiadzieckazawszeprowadządonegatywnychskutków.
Jakszybkijestmózg?
Ogólnąliczbęsynapsszacujesięna10^{14},czyliokołomilionamiliardów37.
Teprawdziwieastronomicznewielkościoddajązłożonośćmózgu.Neuro-
nykomunikująsięzesobąnietylkoposąsiedzku,alemogąnawiązywać
kontaktyztysiącamiinnych,nawetbardzoodległychneuronów.Synapsysą
bardzomałe.Wielkośćprzeciętnegodrzewadendrytycznegomaszerokość
0,2milimetra.SandraAamondiSamuelWangpodająobrazowo,żejeden
milimetrsześciennymózguzawieraokołomiliardasynaps38.
35
Fakt,iżpowstałewpierwszychlatachżyciadzieckapołączeniaczęstosąwyko-
rzystywanedokońcażycia,nieoznacza,żeniemożnaichzmienić.Mózgmożnaprzy-
równaćdowielkiegoplacubudowy,naktórymwciążtrwająpraceremontowe.Jestto
organdynamiczny,atooznaczamożliwośćciągłegowprowadzaniazmian,tworzenia
nowychiusuwanianiepotrzebnychpołączeńneuronalnych.
36
Zagadnieniazwiązaneztzw.fazamikrytycznymiiwrażliwymiomówionezo-
stanąwkolejnychrozdziałach.
37
M.Spitzer,Jakuczysięmózg,s.51.
38
S.Aamondt,S.Wang,WelcometoYourBrain,s.39.
