Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1030Neuronaukaineuronaukaspołeczna
7
zinnymikomórkaminerwowymi,codajeokoło430bilionówpołączeń
synaptycznychumożliwiającychprzesyłanieinformacji.Gdybyśmyskon-
struowalimaszynęzdolnądoliczeniatakichpołączeńwtempiejednego
nasekundę,potrzebowałaby13,5milionalatnaukończenieobliczeńdla
jednegotylkoludzkiegomózgu.Jakbytegobyłomało,strukturymózgu
imożliwościtransferuinformacjiprzezcałeżyciepodlegająmodyfika-
cjom,częściowowywoływanymwymogamiśrodowiska,wtymwymogami
towarzyszącymikontaktomzinnymi.
Mózgjestcentralnymnarządempostrzegającymstresoryspołeczne
ifizyczne,identyfikującymjeiumożliwiającymprzystosowaniesiędonich
zapośrednictwemlicznychwzajemnienasiebieoddziałującychmediato-
rów,odpowierzchnikomórkiprzezcytoszkielet,poregulacjęepigenetyczną
imechanizmypozagenomiczne11,12.Mózgwyewoluował,żebyustalać,co
muzagraża,ireagowaćbądźprzystosowywaćsiędopotencjalnychzagro-
żeńzniebywałąplastycznością.Neuronaukaspołecznawyjaśniamecha-
nizmyleżąceupodstawzarównoplastycznościiwrażliwościmózgu,jak
izrozumieniaskutecznościinterwencjidlaróżnorodnychzaburzeńspo-
łecznych11,12,13,14,15,16.Stresoryspołecznezakłócająrównowagęwobwodach
nerwowych,comożezmieniaćpoznanieiemocje.Tanierównowagazkolei
oddziałujenapodstawowąfizjologięzapośrednictwemczynnikówneuro-
endokrynnych,autonomicznych,immunologicznychimetabolicznych14,17.
Krótkotrwałaczujnośćczystanpodwyższonejuwaginapotencjalne
zagrożeniaspołecznemogąbyćprzystosowawcze,natomiastprzewlekła
czujnaobserwacjaotoczeniapodkątemczyhającychzagrożeńmożebyć
nieprzystosowawczaiwymagaćinterwencjizłożonejzpołączeniaterapii
farmakologicznejibehawioralnej,jaktosiędziejewprzypadkuprzewle-
kłejsamotności17,18,19.Najważniejszajestoczywiścieprewencja,alepla-
stycznośćmózgudajenadziejęnaterapieuwzględniająceróżniceindywi-
dualneipłcioweorazinterakcjemózguiresztyciała11,12,17.
Naukowebadaniestrukturyifunkcjiplastycznościludzkiegomózgu
jesttakzłożone,żewymagawkładuróżnorodnychdyscyplinpodsta-
wowych,klinicznychistosowanych20.Koniecznesąrównieżbadania
porównująceróżnegatunki,atakżebadanialudzizdrowychichorych
orazmodelezwierzęce.Chociażnaukowebadaniastrukturyifunkcji
zachodząrównolegle,akcentyrozkładająsięniecoinaczej.Wniektórych
obszarach,naprzykładwneuroanatomii,naciskkładziesięnaziden-
tyfikowanieposzczególnychstrukturnaróżnychpoziomachorganizacji.
Winnych–komplementarnychobszarachneuronaukibehawioralnej,
poznawczejispołecznej–celemjestzrozumieniefunkcjimózguiukładu
nerwowego.
