Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
synaptycznych.Dziśprzyjmujesiępowszechnie,żepodstawowywzorzecpołączeń
pomiędzyośrodkamiwukładzienerwowymkształtujesięwokresierozwojuwoparciu
oprogramgenetyczny,jednakżeobwodyneuronalnesąplastyczneimodyfikowalneprzez
całeżycie.Tozmianyplastycznesąpodstawąnaprawyikompensacjiuszkodzeńukładu
nerwowego.
Plastycznośćmózgutozdolnośćdoadaptacyjnejmodyfikacjiorganizacjiisiłyjego
połączeńneuronalnychpodwpływembodźcówoistotnymznaczeniubiologicznym.Jerzy
Konorskiwswejksiążce
Organizationofconditionedreflexes
(1948),będącejprzełomem
wsposobiemyśleniaofunkcjonowaniumózgu,takjądefiniował:„Pierwsząwłasność,dzięki
którejkomórkinerwowereagująnanadchodząceimpulsyokreślonymcyklemzmian,
nazywamypobudliwością.Drugąwłasność,dziękiktórejwokreślonychukładachneuronów
powstajątrwałeprzekształceniafunkcjonalnewwynikuokreślonychbodźcówlubich
kombinacji,będziemynazywaćplastycznością,aodpowiadająceimzmiany–zmianami
plastycznymi”.
Współczesneteoriedotyczącemechanizmupowstawaniaplastycznościbiorąswój
początekzkoncepcjiDonaldaHebba(1949),którypostulował,żedozmianysiłypołączenia
pomiędzyneuronamikoniecznejestskuteczneipowtarzalnepobudzenieneuronu
postsynaptycznegoprzezpresynaptyczny:
„Cellsthatfiretogether,wiretogether”
.
Badaniaprof.M.KossutprzeprowadzonenaUniwersyteciePensylwaniawFiladelfiiprzy
pomocyobrazowaniaaktywacjifunkcjonalnejmózguzwierzątmetodąautoradiografii
[14C]2-deoksyglukozypokazały,żeprzemapowaniazachodzątakżewobrębiekorowej
reprezentacjitwarzy,araczejpyszczka,szczurów(1988).
Współczesnaneurobiologiaprzyjmujeszerokądefinicjęneuroplastyczności.Obejmujenią
trwałezmianywłasnościkomóreknerwowychzachodzącepodwpływemdziałaniabodźców
ześrodowiskalubuszkodzeniaukładunerwowego.Napoziomiesystemowymplastyczność
towłasnośćukładunerwowego,którazapewniajegozdolnośćdoadaptacji,zmienności,
samonaprawy,awreszcieuczeniasięipamięci.Jesttopowszechnacechaneuronów,
znajdowananawszystkichpiętrachukładunerwowego.Wyróżniasięplastyczność
rozwojową,plastycznośćpouszkodzeniową(kompensacyjną)dorosłegomózgu,
plastycznośćwywołanąwzmożonymdoświadczeniemczuciowymlubruchowym,
plastycznośćzwiązanązuczeniemsięipamięcią,plastycznośćwystępującąprzy
powstawaniuuzależnieńiwreszcieplastycznośćpatologicznąwystępującąnp.przy
epileptogenezieczybóluneuropatycznym.Mimotakdużejróżnorodnościistniejeszereg
wspólnychcechmechanizmówleżącychupodstawzmianplastycznych.
Dużywkładwrozwójwiedzynatematbadańnaukowych
invitro
,nazwierzętach
iwklinicewdziedzinieplastycznościmózgu,neurologiinaprawyineurorehabilitacji
wniosłoczasopismo„RestorativeNeurologyandNeuroscience”.„RNN”obchodziłow2009
rokuswoje20-lecie(http://www.iospress.nl/pressreleases/rnn_brochure_feb_10.pdf).
Od1989rokuw„RNN”opublikowanołącznie717prac,osiągającw2008rokuImpact
Factor1,978[Sabeletal.,Publishinginthefieldofbrainplasticity,repairand
rehabilitation:The20thAnniversaryissueofRestorativeNeurologyandNeuroscience.
„Restor.Neurol.Neurosci.”,2009;27(6):579-587].Aktualniewiodącymczasopismemjest
„Neurorehabilitation&NeuralRepair”(„NNR”),którew2009rokuosiągnęłoImpactFactor
5,398(http://nnr.sagepub.com/).
Prof.BarbroJohanssonzLund,znananacałymświecieautorkaeksperymentów
wzakresieplastycznościmózgu,zamieściławnumerze123(3)„ActaNeurol.Scand.”2011
przeglądaktualnychtendencjiwrehabilitacjipoudarzemózguznaciskiemnaplastyczność
mózgu.Stwierdziławnim,żeobecnystanwiedzynatematplastycznościmózgu
doprowadziłdozmianypodejściadorehabilitacjipoudarowejistworzenianowychmetod
rehabilitacjipoudarzeniedokrwiennymmózgu,którełącząwysokipoziomopieki
medycznejipielęgniarskiejzintensywnymtreningiemzgodnymzestrategią
task-oriented
approach
.Wrehabilitacjifunkcjimotorycznychpowszechniestosujesiępowtarzającąsię
przezczaszkowąstymulacjęmagnetyczną(rTMS)istymulacjęprądemstałym(tDCS).
Istniejepotrzebaprzeprowadzeniadalszychbadańwcelupotwierdzeniadługotrwałych
efektóworazustaleniaoptymalnychmetodstymulacjiijejskutecznościwrehabilitacji
zaburzeńfunkcjipoznawczych.Trwająrównieżbadanianadmetodamiopartymi
naintegracjimultisensorycznejprocesówruchowych,poznawczychipercepcyjnych,wtym
obserwacjidziałania(
actionobservation
),treningumentalnegoirzeczywistościwirtualnej
(VR).Opisanoróżnepodejściadointensywnegotreninguwafazji.Abyuniknąć
zakłócającychocenęefektówpoprawyspontanicznej,większośćbadańzaczynasię
