Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
własnymgłosem,czyniBogadziwnienieobecnym;piekłojesttym,co
czekanaspośmierciiniekonieczniemusiwiązaćsięzsądemiwyro-
kiem.InaczejuAjschylosa;toodwyrocznidowiadujemysięszczegó-
łówmąk,toonaobjawiaDśmiertelnymopodziemnymgniewie/umar-
łych[ś],liszajach,trądach,cosięnaludzirzucają/iwściekłymiszczę-
kamiżrąciałodokości[ś]”.Orestesmożesięwahać,aleniemoże
miećwątpliwości:Dmuszętouczynić”–powie,powołującsięnaDroz-
kazyboga”.Hamlettymczasemmówiosobie,żejestDnicponiembez-
myślnym”(adullandmuddy-mettledrascal),któryDwałęsasięwkoło/
Nibyodmieniec”(2.2).Niemajużbogów,jesttylkoDhańba”;niema
bezpośredniegoczynienia,jestDsztuka”,chytrareplikarzeczywistości,
czyniącawnaszymimieniu:DMówią,żezbrodniarzniejedenwteatrze/
Takugodzonybywaprawdąsztuki(theverycunningofthescene),/Że
zbrodnieswojewyznajeotwarcie”(2.2).
•
Somethingisrotten.NiekażdymożedostrzecDucha,anawetci,któ-
rymjesttodane,niezawszezdołajągoDwysłuchać”.Chodzinietylko
ospojrzenieprzebijającekrytyczniewyznaczonązwyczajempowierzch-
nięrzeczywistości,spojrzeniewykonująceczynnośćgrabarza,odsłania-
jącegmachpaństwajakokryjącymarneszczątkiDgrób”(wtymsensie
trudnoprzecenićznaczeniescenynacmentarzunapoczątku
V
aktu
Hamleta),aleprzedewszystkimonaukępłynącąztakiegospojrze-
nia.Naukataodwracapodstawowyporządeknaszegoświatawyty-
czonypozorniejasnągranicąmiędzytym,coprawdziwe,atym,co
złudne.Rzeczniewtwierdzeniu,żetwardapolitycznarzeczywistość
jestfizycznienieistniejąca,leczwtym,bypokazać,jakjejistnieniejest
fabrykowaneiprzedstawianejakofinaturalne”,azatemniepoddające
siężadnejinterrogacji.A.P
.Rossiterwswychnaderciekawychwykła-
dachoSzekspirzemówioDodwróceniu”(pojęcie,doktóregoprzyj-
dzienampowrócić)relacjimiędzyświatemHamleta(Hamlet-world)
aświatemelsynorskiegodworu(Elsinore-world).Dopieropoczwartej
ipiątejscenieDnastępujeodwróceniewartościiprzekonujemysię,że
»faktyczny«światElsynoruzjegodworem,pogrzebami,weselaminie
jestwistocieprawdziwy.[ś]Rzeczywistość»świataHamleta«była
czymś,cowydawałosięiluzją,nocnąfantazjągrozy[ś].Atozłowrogi
»światHamleta«jestświatem»prawdziwym«”29.
29A.P.Rossiter:AngelwithHorns.FifteenLecturesonShakespeare.London,
Longman,1989,s.173.
38
