Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
KarolToeplitz
pojęciowe:egzystencjalnewybory,egzystencjalnewysiłki,egzystencjalna
dialektyka,egzystencjalnekolizje,egzystencjalnedefinicje,egzystencjalne
stosunki(relacje),egzystencjalnetajemnice,egzystencjalnyprzekaz(komu-
nikacja),kategorieegzystencjalne,egzystencjalnesprzeczności,egzysten-
cjalnezadania,egzystencjalnepytania,egzystencjalnestadiaisfery,poglą-
dyegzystencjalne,egzystencjalnetrudności,możliwościegzystencjalne,
problemyegzystencjalne,przejrzystośćegzystencjalna,egzystencjalne
wnętrzeczłowieka,egzystencjalnepróby,realnaegzystencja,egzystencja
Boga,poetyckaegzystencja,egzystencjaduchowa,egzystencjamyślowa,
zegzystencjalizowanaprawda,egzystencjaczasowaiwieczna,egzystencjal-
nymyśliciel,wreszciesamaegzystencja,egzystencjapojedynczegoczło-
wieka;taokazujesiębyćniedefiniowalna,czyliniewiadomo,kimjest
człowiek(nawiążedotegowXXwiekuK.Jasperspisząc,żegdybyśmy
ponowniewiedzieli,kimjestczłowiek,filozofiaczłowiekastraciłabyra-
cjębytu);podobniezfilozofiąegzystencjalną-takiejdefinicjiuKierke-
gaardaszukasięnadaremnie.Jednopojęcie,kluczowe,obokinnych,
chciałbymjednaktueksplikować,duńskie:(Fordoblelse>albo(Redupli-
kation>(gr.auadiplwsiV),czyli,jakjetłumaczę:zdwojenie.Możeono
oznaczaćm.in.podziałjednejcałościnadwieczęściipowstaniedwóch
lubstworzenieidentycznejkopii;znaczenieprawniczeniebędzienas
interesowało.PojęcietowystępujeuJ.G.Fichtego,F.J.Schellinga,unie-
mieckichromantyków,wreszcieuG.W.F.Hegla.Niejesttowięc
kategoriawczasachKierkegaardanieznanabądźprzezfilozofówipisa-
rzyniestosowana.WFenomenologiiduchakategoriatajesttraktowana
jakoformaprzejściowadojedności;(świadomośćnieszczęśliwa>jestprzy-
kłademświadomościsiebiejakozdwojonej,sprzecznejwsobieistoty.
UKierkegaardaniemamydoczynieniaz(obiektywnąrefleksją>Hegla,
leczzsubiektywnymprzyswojeniemprawdy,asymilacją,awięczagłębie-
niemsięjednostkiwsiebie.Określazresztąjaźńjakozdwojenienadro-
dzewolności.Zdwojeniemawedługtegoujęciaznieśćrozbrat,sprzecz-
nośćmiędzymyśleniemiegzystencją,idzieoegzystowaniewtym,cosię
zasymilowało,przyswoiło.Kierkegaardpowiadadosłownie,żenależy:»ży-
ciepotraktowaćjakodowódprawdziwościnaukiitonazywamnajzwy-
klejszymzdwojeniem».Wksiążceprzeczytamynastępującąmyśl:»Praw-
dawtymsensie,wjakimChrystusjestprawdą,niejestżadnąsumązdań
itp.,leczżyciem...Istnienieprawdyjestzdwojeniemwtobie,wemnie,
wnim,zdwojeniem,którewyrażawprzybliżeniudążenietwoje,moje,
wyrażaJegożyciewprawdzie».WyjaśnitoDuńczykprecyzyjniej
wIndevglseiChristendom(S.V.Kjobenhavn1905,t.XII,s.187-193)
pisząc:»Prawdąbyćoznaczatosamo,coprawdęznać,aChrystusnigdy
