Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Toponomastykajakopolestarcia
25
wrócenieInflantPolskichnaszemupiśmiennictwu,podrugie–jest
tosposóbnaprzywrócenieichpiśmiennictwułotewskiemu,łatgal-
skiemu,niemieckiemu,rosyjskiemu,gdzieniedobórichobecności
jestdojmujący.Ijeszczepotrzecie–ginącenazwy,takjakginące
krainy,teżzasługująnaocalenie.
WewstępiedoListówznadBałtykuGustawManteuffelzżymał
się,żekorespondencjadoniegoprzychodzizadresem„Rigaen
Courlande”,„RigainKurland”,akrytyk„KuryeraPoznańskiego”
recenzującInflantyPolskieniewidziróżnicypomiędzyInflantami
szwedzkimi,„Inflantamiwłaściwymi”,aEstoniąiKurlandią32.Pomi-
jającwysokiewymagania,jakieautorstawiałrecenzentomprasowym,
spróbujmyustalićnapotrzebydalszychwywodówużywanątermi-
nologię.
PolskanazwaInflanty(łot.Vidzeme)pochodziodfińsko-nie-
mieckiejzbitkijęzykowejLivlandczyli„krajLiwów”iodnosisiędo
terenówodujściaDźwiny(łot.Daugava)ażpopołudniowąEstonię,
czylidotyczydzisiejszejpółnocnejiśrodkowejŁotwy,łączniezRygą33.
Odroku1660ziemiata,podobniejakwiększaczęśćEstonii,znala-
złasiępodpanowaniemszwedzkimistądnosiłaczasemmianoIn-
flantszwedzkich.OdbałtyckiegoplemieniaKurów(bądźKurszów)
pochodzinazwaKurlandia(łot.Kurzeme)34iobejmujezachodnią
ŁotwęodwybrzeżaBałtykuniemaldorzekiLentawy(łot.Lielupe).
Dotychterenówstosowanoczasem(rzadko)określenie„Inflanty
niemieckie”.Dalejnawschód,polewejstronieDźwinyodMitawy
(łot.Jelgava)doDyneburgarozciągasięSemigalia(łot.Zemgale,
wdawnymłot.semgaleoznaczało„niskikraj”),któraobejmujeteż
dawnąZelonię(łot.Selija)35.KurlandiaiSemigaliazZeloniąra-
32Zob.G.Manteuffel,ListyznadBałtyku,AnczyciSpółka,Kraków
1886,s.3–4–dalejjakoLzB,zpodaniemstrony.Historykniemaldosłow-
niepowtórzyłtezarzutyw:G.Manteuffel,Tumryskiijegociekawszezabyt-
ki,SpółkaWydawniczaPolska,Kraków1904,s.5–7–dalejjakoTR,zpo-
daniemstrony.
33Etymologięsłowa„Inflanty”orazczęściowozakresznaczeniowywy-
jaśniaprzystępnietekstMieczysławaBuczyńskiegoRecepcjałotewskich
nazwgeograficznychwjęzykupolskim[w:]PolacynaŁotwie,red.Edward
Walewander,wyd.KUL,Lublin1993,s.103–112.Mniejprecyzyjnyjest
HenrykWisner,Rzeczpospolitaikwestiainflancka[w:]Łotwa-Polska.
Materiałyzmiędzynarodowejsesjinaukowej,red.JarosławSozański,Ryga
1995,s.7.
34Pierwszyrazokreślenie„Curland”pojawiasięw1231r.
35NiedawnorodowityŁatgalczykprowadzącmnieprawymbrzegiem
DźwinywDyneburguwskazałrękąnadrugąstronęipowiedział:„Tam
mieszkająZelowie”.Podziałprzetrwałosiemwiekówkolonizacji.
