Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NiepełnosprawnośćwpolskiejliteraturzedladzieciimłodzieżywXXiXXIwieku
odkontekstufenomen,aletakżejegoprzyczyny,cowięcej,towłaśnieta
definicjajestnajszerzejprzyjętawśrodowiskachakademickichnacałym
świecie.WedługConciseMedicalDictionaryz2015rokuniepełnospraw-
ność(disability)tonutratalubograniczeniesprawnościfunkcjonalnej
lubaktywnościwskutekuszkodzeniaciałalubumysłu”9.Natymjednak
definicjawnajnowszejpublikacjitegorodzajuwWielkiejBrytaniisięnie
kończy,bowiemautorzyhasładodają:nSpołecznystosunekwobecniepełno-
sprawnościskutkujetakimidziałaniami,którepowodująutratęsprawności,
ajednocześniewymykająsięmedycznymdefinicjomijednostkomchoro-
bowym”10.ŚwiatowaOrganizacjaZdrowiawostatnichlatachpodkreśla,że
niepełnosprawnośćjestterminem,przezktórynależyrozumiećuszkodzenia,
ograniczeniasprawnościiuczestnictwawróżnychaktywnościach
11
.Inaczej
więcniżjesttowprzypadkudefinicjifizjologicznej,medyczneujęcieniepeł-
nosprawnościniekonieczniemusiwiązaćsięzjedną,konkretnądiagnozą
lekarską,niewiążesiętakżewyłączniezuszkodzeniamifizycznymi,co
więcej,współcześniecorazczęściejzwracasięuwagęnakontekstspołeczny,
którytoczyniokreślonejednostkiniepełnosprawnymi,niezależnieodich
stanufizjologicznego.
Prawnadefnicjaniepełnosprawnościujawniajeszczewiększeuwikłanie
tegofenomenuwlokalnąpolitykęikulturę,atakżejegozłożonośćipłyn-
ność.Wostatnichlatachnacałymświecie,równieżwPolsce,wposzczegól-
nychaktachprawnychmożnazaobserwowaćzmianyjęzykoweodnoszącesię
dookreśleńosóbzkonkretnymirodzajaminiepełnosprawności.Bezwąt-
pieniawpływnatomiałzarównopostępwnaukachozdrowiu,jakiobecne
wprzestrzenipublicznejnaciskinazmianęjęzyka(szczególniezwiązane
znowymzjawiskiemwpolskiejkulturze,jakimjestpoprawnośćpolityczna).
WskutektychprzemianwlatachdziewięćdziesiątychXXwiekuzrezygnowa-
nozpojęcianinwalidztwo”,którepojawiałosięwpolskiejlegislacji.Warto
jednakzwrócićuwagęnaewoluowaniesamegopojęciawposzczególnych
aktachprawnych,obowiązującychwróżnychokresachnaterenieRzeczy-
pospolitejPolskiej.Interesującyjestzwłaszczafakt,żewnaszymkrajuza-
gadnienieniepełnosprawnościpojawiałosięnajczęściejwkontekściepracy
zawodowejiubezpieczeniazdrowotnego(kwestiesocjalne)orazrehabilitacji
(kwestiemedyczne).Polscyprawnicywciąguostatnichdekadzwracalina
18
9
ConciseMedicalDictionary,ed.E.A.Martin,Oxford2015,s.220(tłum.A.F.).
10
Ibidem.
11
http://www.who.int/topics/disabilities/en/,datadostępu:5.07.2018.
