Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NiepełnosprawnośćwpolskiejliteraturzedladzieciimłodzieżywXXiXXIwieku
Wodniesieniudoostatniegostwierdzenianiemajednakzgodywmiędzy-
narodowymgronieprawników.Przykłademtakiejkontrowersjimożebyć
pytanie,czyosobęzakażonąwirusemHIV,alenieprzejawiającąobjawów
związanychzinfekcją,należyuznaćzaosobęniepełnosprawną.Wróżnych
miejscachświataproblemtenjestrozwiązywanyrozmaicie-specjaliści
niemieccynieuznająbezobjawowegozakażeniawirusemHIVzaniepeł-
nosprawność,inaczejniżprawnicyfrancuscy16,natomiastamerykańskie
prawodawstwowogóleniezajmujesiętakimiprzypadkami,uzależniającje
odkonkretnychdanychklinicznych
17
.Innymprzykłademtakiejkontrower-
sjimożebyćkwestianiepłodności,któraobecniewprawodawstwiecałego
świataniejestuznawanazaniepełnosprawność,alewszerszejperspektywie
jestkondycjąuniemożliwiającąpełnieniekonkretnejrolispołecznej(wtym
wypadkurodzica).
Problemyzwiązanezprawnądefinicjąniepełnosprawności,zjedno-
czesnymuzależnieniemjejoddwóchpoprzednichpróbokreśleniatego
zjawiska,ujawniająarbitralnycharakterwszelkichdecyzjizwiązanych
znadawaniemkonkretnymjednostkomstatusuosobyzniepełnospraw-
nością.Cowięcej,pojawiająsiętuistotnepytania:wjakimstopniunie-
pełnosprawnośćjestfenomenembiologicznym,ailejestwniejczynników
kulturowych,zmiennychhistorycznieiuwarunkowanychlokalnie?Czy
zaniepełnosprawnemożnauznaćtylkoteosoby,któremająorzeczonysto-
pieńniepełnosprawnościbądźkorzystajązsystemuświadczeńfunkcjonują
-
cegonatereniedanegopaństwa?Jakwtakimrazieująćinazwaćdoświad-
czenialudzizokreślonymiuszkodzeniamiciała,którzyżyliwminionych
epokach,gdynieznanourzędóworzekającychoniepełnosprawności?Jak
zdefiniowaćniepełnosprawnośćwkulturach,któreniemajądostępudo
współczesnejmedycyny,lubwtakich,wktórychpracazarobkowaniejest
takwysokowartościowanajakwkręgucywilizacjizachodniej?
Podobnepytaniatowarzysząpsychologicznejdefnicjiniepełnosprawno-
ści,którawistocieniestanowijednolitegowyjaśnienianiepełnosprawności,
będącraczejpróbąusystematyzowaniaróżnychtwierdzeńnatentemat.
Nieistniejejedna,spójnadefinicjaniepełnosprawnościzperspektywy
psychologii,jakkolwiekwystępujątakierodzajewspomnianegozjawiska,
20
16
L.Mitrus,Niepełnosprawnośćjakoprzedmiotregulacjiprawapracy,w:Prawoaniepełno-
sprawność…,s.9.
17
CommitteeonSocialSecurityHIVDisabilityCriteria,HIVandDisability:Updating
theSocialSecurityListings,https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK209947/,data
dostępu:13.07.2018.
