Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
Przyjęcieobydwuprzedstawionychperspektyw:systemowejteoriirodzinyorazkon-
cepcjiSelekcji-Optymalizacji-Kompensacjiwskazujenakoniecznośćuwzględnienia
dynamikiprocesówrozwojowychzarównorodziców,jakidorastającychdzieci,gdy
podejmowanajestpróbaopisuiwyjaśnieniarelacjirodzicówzdorastającymidziećmi.
1.3.RELACJENASTOLATKÓWZRODZICAMIWUJĘCIU
INTERAKCYJNYM
Wciągużyciaczłowiekwchodziwróżneinterakcjespołeczne,którychpodstawąsąjego
relacje6zrodzicami,rozwijanewokresiedzieciństwa,szczególniezaśrelacjaprzywią-
zania.Dziękiumysłowymreprezentacjom(operacyjnemodeleprzywiązania)stanowi
onaswoistąmatrycędlawszelkichzwiązkówspołecznychczłowieka.Kontaktydziecka
zrodzicamirozgrywającesięwróżnorodnychkontekstachżyciarodzinnegonieustannie
stymulująjegospołecznyrozwój,ajednocześniepodwpływemnowychdoświadczeń
dziecka,szczególniespołecznych,samepodlegająmodyfikacjom.
Modelinterakcjirodzicówzdzieckiemzakłada,żekażdainterakcjazanurzonajest
wzwiązku,któryzawieraprzeszłośćiprzyszłośćwzajemnychkontaktów,rozgrywają-
cychsięwwieluróżnychkontekstach(Lollis,Kuczynski,1997).Interakcjespołeczne
zdefiniujemytujakoprocesywzajemnegooddziaływanianasiebieosób(najczęściej
wsytuacjibezpośredniegokontaktu),którepodichwpływemmodyfikująswojezacho-
wania.Oddziaływaniatemogąsięrozgrywaćpoprzezprocesykomunikowaniasię,za-
równowerbalnego,jakrównieżniewerbalnego,oraz-jakzaznaczałErvingGoffman
(1981)-polegajątakżenaprzekazywaniuiwzbudzaniuwrażeń.Jegozdaniemupod-
łożakażdejinterakcjitkwichęćkażdegozjejuczestnikówdokontrolowaniaikierowa-
niazachowanieminnychosób.Interakcjezawszeprzebiegająwobrębieokreślonych
strukturspołecznych(Turner,1988),aichformaijakośćwdużymstopniuzależąod
pełnionychról.Wodniesieniudorelacjirodzicówidziecitakąstrukturęstanowisystem
rodzinny.Wzajemnekontaktyrodzicówzdziećmimogąprzyjmowaćformęwspółdzia-
łania,współpracy,rywalizacji,podporządkowanialubobojętności.Zwyklewrodzinie
jednazwymienionychformstanowidominującywzorzecinterakcji(Grotevant,Cooper,
1985).Wynikaonz:
a)określonegosposobuspostrzeganiapartneraiformułowaniaoczekiwańwobec
niego,atakżewobecprocesuinterakcji;
b)jakościwzajemnegokomunikowaniasię;
c)rodzajuemocjidoznawanychwtrakciekontaktów;
d)rodzajuwzajemnychoddziaływańuczestnikówinterakcji.
6ZdaniemSusanLollisiLeonaKuczynskiego(1997)interakcjerodzicówzdziećmisąskładowymi
elementamirelacji(którejednakniesprowadzająsiędosumykontaktów).Tezkoleistanowiądynamiczny
kontekstrozwojudalszychinterakcji.Relacje,wprzeciwieństwiedointerakcji,niesąobserwowanewsposób
bezpośredniiwiążąsięzistnieniemstałościzachowań(Schaffer,2005).