Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp(nykurs)
19
cosięganieposcenyczypostacieztejsferyżyciapozwalapowiedzieć
orzeczywistościpozaszkolnej.
Oczywiścieniektórezprac,wktórychszkoławliteraturzeanali-
zowanajestpodinnymkątem,równieżdostarczająinspiracjiwartych
wykorzystaniawrozważaniachometaforzeszkoływpolskiejpoezji
współczesnej26.PozasamąrekonstrukcjęszkoływykraczachoćbyFerdy‑
durkeWitoldaGombrowicza,conieuchodziuwadzebadaczytegodzieła
–JózefOlejniczakpisze:flSzkołajestwpowieścimetaforąstosunku
człowiekadotradycjiiwiedzy”27.ZkoleiopowiadanieWacławaBerenta
NauczycielKrystynaKoziołekczytawkontekścieszerszymniżzwykła
szkolnaopowieść–jakostudiumpsychozyiprzemocy28.Bliskiewciąż
słaboobecnejwPolsceantropologiiedukacji29badanianadflszkołąjako
nauczycielipolonistów.Poznań2002,s.23–60(por.Eadem:Szkołaztabloidów.flPolo-
nistyka”2006,nr9,s.30–34);M.Rusek:Wcieniubelfraidealnego.Uwagkilkaolitera‑
ckichobrazachnauczycieli.W:Etykanauczyciela.Red.M.Bajan,S.J.Żurek.Lublin2011,
s.117–129;T.Zaniewska:Szkicdoportretunauczycielawliteraturzepolskiejdwudziestego
wieku.W:Myślpedeutologicznaidziałanienauczyciela.T.2.Red.A.A.Kotusiewicz.Bia-
łystok2000,s.23–35;Palącaciekawośćistotymyślącej.Nauczycielki,guwernantkiłinie
tylko.Red.T.Linkner,K.Eremus.Gdańsk2015;M.Krzemiński:Dzieckoimłodzież.
Przestrzenieliterackie,kulturoweiwychowawcze.Toruń2015.Osobnowymienićmożna
antologiefragmentówutworówliterackich:Kredąnatablicy.Wspomnieniazlatszkol‑
nych.Warszawa1958;Mójstarybelfer.Red.E.Jasztal-Kowalska,J.Rodziewicz.War-
szawa1978;Pisarzeoszkole1918-1977.Red.A.Czerwińska.Warszawa1980.
26Kontekstydobadańnadmetaforąszkoływtekstachkulturypodsuwajątak-
żefilmoznawcy.EwelinaKoniecznazauważa:flOdwoływaniesiędorzeczywistości
szkolnejwfilmiemożespełniaćróżnorakiefunkcje:metaforyczneisymboliczne,
społeczne,polityczneczymoralne.Jakożeedukacjawróżnymstopniujestuwa-
runkowanaideologią,filmyoszkolemożnauznaćzaszczególniepredestynowane
doukazywaniamechanizmówjejoddziaływania”(E.Konieczna:Filmoweobrazy
szkoły.Pomiędzyideologią,edukacjąawychowaniem.Kraków–Katowice2011).Zob.
P.Zwierzchowski:Pięknysenpedagoga.Literackieiflmoweportretyświataedukacji.
Kraków2005.
27J.Olejniczak:HFerdydurke”Gombrowicza.W:Szkolnysłownikliteraturypolskiej
XXwieku.Red.M.Pytasz.Katowice2008,s.229.Istotnośćszkołyjakowielkiejme-
taforypotwierdzająteżprzykładyzprozyświatowej–wystarczywspomniećpo-
czątkowąscenęPaniBovaryGustawaFlauberta(zob.G.Flaubert:PaniBovary.Przeł.
A.Micińska.Warszawa1984)czyepizodszkolnyzudziałemStefanaDedalusa
wUlissesieJamesaJoyce’a(zob.J.Joyce:Ulisses.Przeł.M.Słomczyński.Kraków2013).
28Zob.K.Koziołek:Nieobecnośćwiedzy.PrzypadekHNauczyciela”WacławaBeren‑
ta.flTekstyDrugie”2011,nr3,s.182–192.
29Zob.M.Rakoczy:Szkoła,pismo,reprodukcja-międzyantropologiąedukacjiate‑
oriąpiśmienności.flTekstyDrugie”2014,nr2,s.71–89.
