Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
k.etòsÅÜeWéOleï.Çòen.a
minowanyzostajeprzezimpulsydźwiękowe,cooznacza,żefontanna
jestturaczejsłyszananiżwidziana;asamśpiewwywołanyszumem
wody.
Wtymkontekścieokazujesię,żedziełorzeźbiarskiewyłaniasię
tutajjakoelementprzestrzeniaudialnej,ajegoobrazstanowiwizeru-
nekobecnyprzedewszystkimwpamięci.Wizualnośćwnocy–
uobecniającasiępodczas„nocnegoczuwania”–jesttuzatemodtwa-
rzana,uruchamianapośrednioztego,cozostałozapamiętanezob-
razudziennego.WtensposóbtekstNietzschegojestświadectwem
rzadkiegoprzypadkupercepcjidziełarzeźbiarskiegogłównienapod-
stawiewrażeńaudialnych,którejednocześnieznaczącookreślająkie-
runektransformacjiwyobrażenia.
Procesprzekształceńdopowiadajądalszepartie
Pieśninocy
,
wktórychnastępująprzemianyżywiołów,m.in.wodastajesięświet-
listympłomieniem,czemutowarzyszysugestywnyobrazowyrytm
wyrzucaniaipowracania,wyładowywaniasięiodnawianiasił.
PowyższeszkicoweomówienierelacjimiędzyfontannąBerninie-
goautworemNietzschegopozwalanamzwrócićuwagęnaobecne
równieżwinnychprzywołaniachaspekty.Popierwszemożnatu
mówićogeścieprzywłaszczenia.Polegaonnatym,iżobiektsztuki
stajesięintegralnymelementemwłasnegodzieła–wtymprzypadku
utworupoetyckiego.Wykorzystaniepoetykiipotencjałufiguratyw-
negodziełasztukipozostajetuwścisłymzwiązkuzprocesempod-
miotowejiautorskiejidentyfikacji.Takieprzejęciezakładazatem
dalekoidąceiindywidualizująceprzełożenieobrazunawłasnyjęzyk,
czemum.in.służy„odebranie”goautorowiprzezpominięciejego
imienia32.
Drugakwestiazwiązanajestzroląimpulsówpodprogowych,
któreokreślają„widzenie”rzeźbiarskiegodziełarównież„naucho”.
Wymiennagramiędzyprzestrzennymobiektematekstemdytyrambu
opierasięnakomunikacjimiędzyróżnymiośrodkamizmysłów.
Wramachtejsensorycznejmetamorfozyzachodziodwróceniehie-
rarchiizmysłówwpercepcjidziełasztukiwizualnej.
Tedwawątki,którezdająsięcharakterystycznedlanietzscheań-
skichkomentarzynatematobiektówsztuki,otwierająsięrównocześ-
___
___
___
___
___
_
32Intrygujące,iżtenprocesinspiracjiiidentyfikacjizrzeźbąpostępujemimo
(wyrażonychgdzieindziej)raczejniepochlebnychopiniiosztuceGianlorenza
Berniniego,np.PW116,KSA,6,46;LA113-114,KSA2,151.
20
