Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
(Nie)zapomnianyczararcydzieł…
pamiętaćowielumostachprzerzuconychnadrwącymirzekami,groblach
przezmokradłaitunelachprzebitychprzezskalistegóry.Rzymskiedrogi
toniebywałeosiągnięciegeodezyjne,planistyczneibudowlane,aprzecież
Rzymianieniemielibuldożerów,walcówdrogowychanimateriałów
wybuchowych-tylkoręcznenarzędziaimięśnie1.
Zestawionyztymwspółczesnympeanemnacześćinżynieryjnychdokonań
starożytnychmizerniewybrzmiewanaszoryginalnywkładwkulturęświato-
wą,wpropagowaniewielkości,istotnościRzymu,niezapomnianaskrzydlata
frazazballadyPaniTwardowska,wyjętazromantycznegopoetyckiegodebiutu
AdamaMickiewicza:nTakarczmaRzymsięnazywa”2.Wpodobniezłymświetle
ukazujenassatyrycznaprzestrogaprzedWiecznymMiastemzpoematudygre-
syjnegoBeniowskiJuliuszaSłowackiego:nO!Polsko!jeślitymaszzostać
młodą/Itakąjaktabyć,codzisiajżyje?!/[…]Krzyżtwympapieżem
jest-twazgubawRzymie!”3.ZkoleiZygmuntKrasińskiwlirykuoincipicie
nTomiastowiecznym,wtychgrobachjestżycie…”
,chociażdostrzeganawstępie
jedenzinteresującychnastumotywów,towzakończeniachobutworzących
utwórzdańujawnia,żenajbardziejinteresujegowłasnasława:
Tomiastowiecznym,wtychgrobachjestżycie,
Którepodziemiąspokojnieiskrycie
Krążykrwiąwiekówisercespokoi,
Amożeczołowlaurwiekówustroi.
Możektośkiedyśnajednymztychwzgórzów,
Wśródprochubogówigruzupodmurzów,
1R.Hughes:Rzym.Przeł.W
.Jeżowski.Warszawa2011,s.98-99.Zazwrócenieuwagi
natęmonografię,którejlekturazaowocowaławrozdziale10Sonetnieumieranigdy…za-
kotwiczeniemrozważańotym,ktobyłdarczyńcąwillidlaHoracego(cezarAugustczy
Mecenas?)orazodkryciemsetekekscentrycznychiobscenicznychsonetów,pisanychwXIX
wiekuwgwarzeZatybrza(romanesco)przezGiuseppegoGioacchinaBellego(wcześniej
onimniesłyszałem),nadtorozkwitładygresjąojęzykowejinwencjiwłoskichfuturystówna
marginesiepropagowanianowychgatunkówliterackich(M.Piechota:Poetyckanklapsznita”,
czyliparalimerycznynsandwich”dlanie-Ślązaka.nŚląsk”2015,nr8(237),s.30-32)-winien
jestemwdzięcznośćMichałowiTasarkowi.
2A.Mickiewicz:Dzieła.WydanieRocznicowe1798-1998.T.1:Wiersze.Oprac.C.Zgo-
rzelski.Warszawa1993,s.95.
3J.Słowacki:Beniowski.Poematzroku1841idalszepieśni.Nowewydaniekrytyczne.
Oprac.J.Brzozowski,Z.Przychodniak.Poznań2014,s.11-12,w.225,240.Wcześniej
MickiewiczwwierszuDoJoachimaLelewela.Zokolicznościrozpoczęciakursuhistoriipo-
wszechnejwUniwersytecieWileńskim,dnia9stycznia1822r.wyraziłsiędosadnie:nRzym
pastwisięnadświatem”(A.Mickiewicz:Wiersze…,s.146).
