Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Niezawisłośćsędziowskajakoobowiązeksędziego
69
rolętrzeciego,któregozadaniemjestrozstrzygnięciekonfliktu.Jedno-
cześnietoniestronywybierająsamodzielniesędziego,leczmająprawo
doustawowegosędziego.Sporyniesązaśdowolnierozstrzygane,lecz
wsformalizowanympostępowaniuiwedługprawa.Zapadływyrokfor-
malnieimaterialniewiążenatomiaststrony,jestponadtowyposażony
watrybutwykonalności104.
TrybunałKonstytucyjny,odwołującsiędoprzytoczonychzasad,uznaje,
żeniezawisłośćsędziowskatonietylkouprawnieniesędziego,aletakże
jegopodstawowyobowiązek.Takjakkonstytucyjnymobowiązkiem
ustawodawcyiorganówadministracjisądowejjestochronaniezawisło-
ścisędziowskiej,taksamopowinnościąkażdegosędziegojesttęnieza-
wisłośćurzeczywistniaćworzekaniu.Oznaczato,żesędziapowinien
wprocesiekierowaćsięobiektywizmem,traktującuczestnikówprocesu
jednakowoibezżadnychzróżnicowańdyskryminującychczyfawory-
zujących,którewynikałybyzjegouprzedzeń,przekonańczyświatopo-
glądu.Obowiązekbezstronnegoiniezawisłegoorzekaniazobowiązuje
dozachowanianeutralnejpostawynietylkowsądzie,aleipozanim.
Dlategowszelkiepozasądowewypowiedzisędziego,zwłaszczawśrod-
kachspołecznegoprzekazu,musząbyćwyważone.Sędziapowinien
wrozpoznawanychsprawachzachowaćdyskrecjęwceluzapobieżenia
tworzeniusięobrazusędziegostronniczego105.Przedewszystkimsędzia
powinienzłożyćwniosekowyłączeniewraziezaistnieniakonfliktów
wjegosumieniu,gdybyjegowłasnyintereslubinteresbliskichmuosób
przeciwstawiałsięwymiarowisprawiedliwości106.Biorąctowszystko
poduwagę,TrybunałKonstytucyjnystwierdza,żezasadaniezawisłości
wyznaczanietylkouprawnienia,aleiokreśloneobowiązkisędziów.
Ponadto,zdaniemTrybunałuKonstytucyjnego,każdezachowaniebę-
dącesprzeniewierzeniemsięzasadzieniezawisłości,jestjednocześnie
przewinieniemdyscyplinarnym,określonymwPrawieoustrojusądów
powszechnychjakouchybieniegodności.Wpostępowaniudyscyplinar-
nymmożezaśnastąpićusunięciesędziegozfunkcjiwzwiązkuzna-
104
R.Kiener,RichterlicheUnabhängigkeit,Bern2001,s.4-5.
105
WyrokETPCzz16.09.1999r.,29569/95,Buscemiv.Włochy,LEXnr76942.
106
A.Mogilnicki,E.S.Rappaport,Kodekspostępowaniakarnego.CzęśćII.Motywy
ustawodawcze,Warszawa1929,s.55.
