Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jącegoLNRIlubLTI.Wzależnościodcharakterudanychwykorzystywanychdo
ustalanianorm,wprzypadkuniektórychskładnikówodżywczychpodanojenapo-
ziomachodpowiadającychśredniemuzapotrzebowaniugrupy(EAR)izalecane-
muspożyciu(RecommendedDietaryAllowances–RDA=EAR+2SD)albo
tylkonapoziomietzw.wystarczającegospożycia(AdequateIntake–AI).Należy
podkreślić,żezasadęustalanianormnapodobniezróżnicowanychpoziomach
przyjęłytakżeinnekraje,którenowelizacjęposiadanychnormprzeprowadziłypo
2000r.(60,68,70).
Zewzględunacorazpowszechniejsządostępnośćiwzrastającewwielukrajach
spożyciesuplementówdietyorazżywnościwzbogaconej,wpublikowanychostat-
nionormachżywieniawieleuwagipoświęcasiętakżesygnalizowanymjużwlatach
70.ubiegłegowieku(44)zagadnieniomdotyczącymustalaniatzw.górnych,tolero-
wanychpoziomówspożyciaskładnikówodżywczych(ang.UpperLevel–UL).
Zgodniezogólnieprzyjętądefinicjągórnypoziomspożyciadanegoskładnikajest
najwyższymbiologicznietolerowanympoziomemjegozwyczajowegospożyciaze
wszystkichźródeł(zżywności,wodypitnejisuplementówdietyłącznie)niewywo-
łującymniekorzystnychdlazdrowiaefektówuprawiewszystkich(97,5%)osób
wdanejpopulacji(40,42).Abyustalićtenpoziomdlaokreślonegoskładnikaod-
żywczego,stosujesięprzyjętewtoksykologiipodejściepolegającenaokreśleniu
wpierwszejkolejnościnajwyższegopoziomujegospożycia,przyktórymjeszcze
nieobserwujesięwystępowanianiekorzystnychdlazdrowiaefektów(ang.NoOb-
servedAdverseEffectLevel–NOAEL),alboteżspożycianajniższego,przyktó-
rymefektytezaczynająsiępojawiać(ang.LowestObservedAdverseEffectLevel
–LOAEL).Abynapodstawietakuzyskanychwartości(NOAELlubLOAEL)
określićmaksymalny,alerównocześniebezpiecznydlazdrowiawdłuższymokre-
siepoziomspożyciategoskładnika,należywnastępnymetapiedokonaćodpo-
wiednich,zregułyznacznychredukcjitychwartości,stosująctzw.współczynniki
niepewnościi(lub)współczynnikimodyfikujące,którychwielkość,ustalanaarbi-
tralnie,wobuprzypadkachmieścisięnajczęściejwgranicach1–10(40,42).
Wartościgórnych,tolerowanychpoziomówspożycia(UL),którezostałydotych-
czasopracowanetylkodlawitaminiskładnikówmineralnych,możnaznaleźćwod-
powiednichpublikacjachekspertówStanówZjednoczonychiKanady(42),Nauko-
wegoKomitetuds.ŻywnościUniiEuropejskiej(SCF)(92)orazgrupyekspertów
ds.witaminiskładnikówmineralnych(EVM)WielkiejBrytanii(93).Korzystając
ztychwartości,należyzawszepamiętać,żewodróżnieniuodnormżywieniaULnie
jestpoziomemzalecanym,leczjedyniezaproponowanąprzezkonkretnyzespół
ekspertównapodstawiedostępnychwynikówbadańnieprzekraczalnągórnągrani-
cązwyczajowegospożycia,niezbędnąjakopunktodniesieniawpracachzwiązanych
zplanowaniemiocenąspożyciażywności.
