Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dialektykadyskursu
19
związkipoetyzinnymiizeświatem6).Niezwykleistotnebyłyteżczyn-
nikikulturowe,związanezciągłymsytuowaniemsięw„przestrzeniwy-
boru”–międzyepokamiiwopozycjiwobecdotychczasowychwzor-
cówkulturowychiestetycznych7,coniejakowymuszałoposzukiwanie
nowychrozwiązańartystycznych,podwielomawzględamiinnychniż
dotychczasowe,przeciwstawiającychsięformomzastanym,abędących
zdaniempisarzapropozycjąnowejformułysztuki,literaturyikultury8.
Nawetobecnie–zperspektywyniecouproszczonejhermeneutykidzie-
łaNorwidowego–autorVade-mecumjestpostrzeganyjakotwórca,który
preferujekontrastowowspółistniejącewartości:romantykpolemiczny
wobecromantyzmu,Polaknegującyhermetyczniepojmowanąpolskość,
głębokowierzącychrześcijaninprzeciwkostereotypomischematomprag-
matykikatolickiej9,poetakwestionującywspółczesnąmupoezję.Jednak
takisposóbdialektycznegofunkcjonowaniagenerujezgołaparadoksalną
hipotezę:jegotwórczośćipoglądyzmierzaływszakżedokonstruowania
„całości”10artystycznej(literackiej,plastycznej).
6Natentematzob.szerzejM.Adamiec,OniiNorwid.ProblemyodbiorutwórczościCypriana
Norwidawlatach1840-1883,Wrocław1991.
7Norwidjakoromantykdrugiegopokolenianiezupełniemieścisięwartystycznychkonwen-
cjachówczesnychczasów
,copotwierdzająwspółczesnebadania,określającegojakoprekursoraczy
nowatora.Pisanootymdośćczęsto–zob.natentematnp.Z.Stefanowska,Norwidowskiromantyzm,
w:eadem,Stronaromantyków.StudiaoNorwidzie,Lublin1993;J.Maciejewski,Norwidapozytywizm,
w:CyprianNorwid.Wsetnąrocznicęśmiercipoety.Materiałyzsesjipoświęconejżyciuitwórczości
C.Norwida,red.S.Burkot,Kraków1991;G.Roszko,Norwid-pozytywista,„PoezjaDzisiaj”2004,
nr35–36,s.266–278;E.Jakiel,MłodopolskiCyprianNorwid-CyprianNorwidwmłodopolskichopraco-
waniachhistoriiliteraturypolskiej,„PrzeglądArtystyczno-Literacki”2000,nr1–2,s.80–90;takżeopra-
cowaniakomparatystyczne:H.Kurczab,CyprianNorwidiStanisławWitkiewicz,w:CyprianKamil
Norwid.Interpretacjeikonteksty,pracazbiorowapodred.P
.Żbikowskiego,Rzeszów1986;M.Żurow-
ski,Norwidisymboliści,„PrzeglądHumanistyczny”1964,z.4,s.101–125;idem,Hopkins,Mallarmé
iNorwid,„Poezja”1983,nr4–5,s.184–191;P
.Śniedziewski,Mallarmé-Norwid.Milczenieipoetycki
modernizmweFrancjiorazwPolsce,Poznań2008;J.Tynecki,ZpoetykMicińskiegoiNorwida.UWmro-
kugwiazd”iUADorioadPhrygium”,„PracePolonistyczne”1971,ser.27,s.109–124.Zob.teżujęcie
symbolizmuNorwidawnajnowszymzbiorowymopracowaniu:SymbolwdzieleNorwida,red.nauk.
W
.Rzońca,Warszawa2011.
8WpewnymsensiebiografiaartystycznaNorwidauzasadniaokreślaniegomianem„poety
sprzeciwu”.Zob.J.Fert,Poetasprzeciwu,w:idem,Norwidowskieinspiracje,Lublin2004,s.5–64.
9Zob.K.Biliński,NorwidowskakrytykanegatywnychzjawiskwKościele,„PoznańskieStudiaPo-
lonistyczne”.SeriaLiteracka,1997,t.4,s.179–191.
10Różnewymiaryowej„całości”rozpatrująopracowania:UCałość”wtwórczościNorwida,pod
red.J.PuzyninyiE.Teleżyńskiej,Warszawa1992.Zob.teżG.Halkiewicz-Sojak,Wobectajemnicy
iprawdy.ONorwidowskichobrazachUcałości”,Toruń1998;R.Pawelec,CzęśćprawdyosłowieUcały”,
w:StudianadjęzykiemCyprianaNorwida,podred.nauk.J.ChojakiJ.Puzyniny,Warszawa1990.
