Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poezjażałobna–współcześnie
27
whermeneutycznymkręguwzajemnegookreślaniadoświadczeń13.Autory-
tarnośćwzoruzniknęławrazzsankcjąkultury,któratenwzórukształtowała14.
Przestrzeńwolnościjestobszarempozbawionymoparcia,toteżwiększość
twórcównietyledziedziczy,coustanawiasobieautorytety,utwierdzającje
jednocześniewgeściealegacjilubwadzącsięznimi.Przedmiotemmojego
zainteresowaniabędątylkotakieutwory,wktórychudziałwtradycjipostrze-
ganyjestjakopropozycja,niezaśjakokonieczność.
13OaspekciehermeneutycznymewolucjiintertekstualnejpiszewnikliwieS.Balbus,Między
stylami,s.88–90,168–173oraz419–420.
14JużwstarożytnejGrecjiwzórtraktowanybyłjako„miara”,gwarancjadoskonałościiraczej
poszukiwanyniżdanyzgóry(przypominaotymW.Tatarkiewicz,Historiaestetyki,t.1:Estetyka
starożytna,Warszawa1985,s.57).Zresztą,ocoupominasięR.Przybylski,takżepisząconorma-
tywnymklasycyzmiesiedemnasto-iosiemnastowiecznym,niepowinnosięmylićwzoruztzw.
regułami,bowiem„klasycyodróżnialiwzórskleconyzabstrakcyjnychprzepisów,wyrozumo-
wanywzór–postulat,narzucanypoezjiprzezzadufanychikrzykliwychkrytyków,odwzoro-
wegodzieła,którejestwyzwaniemwyobraźni,anierozkazemteoretyka”(zob.:R.Przybylski,
Klasycyzm,czyliprawdziwykoniecKrólestwaPolskiego,Gdańsk1996,s.90–91).Dlategobadacz,para-
frazującsłynnąformułęRicoeura,mówi,że„wzórdawałklasykomdomyślenia”,boświadczył
oistnieniuelementówponadhistorycznychwstrukturzelosuludzkiegoitymsamymprzenosił
człowiekawdziedzinę„WiecznegoTeraz”,nieodbierającmujednocześnieprawadodialogicz-
negoponowieniarzeczonegowzoru(tamże,s.95–97).Jednakżenawetinwersjeartystyczne,po-
wodowanewyobraźniąjakoźródłemruchuwpoezji,byływliteraturzedawnejtraktowanejako
sposóbpodtrzymywaniaciągłościcywilizacjiiwspólnotyzumarłymi,którzyjąwspółtworzyli.
Tazasadniczapewnośćtrwaniawzmianiezostałazachwiana–współczesnośćborykasięzpro-
blememwykorzenienia,który,paradoksalnie,przybierapostaćwielościmożliwych,choćniezo-
bowiązującychdrógartystycznych.
