Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autotematyzmijakościowebadanie?ł
31
maswojąodmianęwpostaciimmersjonizmu(dziennikarstwaimmersyjnego).Iwta-
kimporządkutrzebateżwidziećzarównoBronisławaMalinowskiego–naukowca
idiarystę,jakiwspomnianegojużOrtegęyGasseta,będącegopłodnymiwybitnym
filozofemhiszpańskimwXXwieku,alejednocześnieteoretykiemspołeczeństwa,
eseistą,krytykiemkulturowymiestetykiem,pedagogiem,politykiemiredaktorem
wpływowychczasopism.WartotakżewymienićtutajSiegfriedaKracauera–filozofa
idziennikarzaczyteżKarlaDedeciusa–tłumaczaieseistę,jakrównieżRolanda
Barthesa–nietylkostrukturalistę,aletakżepoststrukturalistycznegołowcęmitów
ikomentatoraswojejwłasnejżałoby.
JednązciekawszychpostacinowoczesnegodziennikarstwabyłaNellieBly,czyli
mającalicznepseudonimypisarskieElizabethCochraneSeaman(1864–1922)
11
.
Uznajesięjązapionierkędziennikarstwaśledczego,jakidziennikarstwakaska-
derskiegoalbowyczynowego.Seamandebiutowałajakoszczerzepolemizująca
zseksizmemsprzątaczkaiopiekunkadziecięca.Jejprojektydziennikarskie,mimo
żełatwojedzisiajzakwalifikowaćjakodziennikarstwowyczynowe,częstomiały
motywacjewynikającezesprawiedliwościspołecznej.Pisanieiwyczynydzien-
nikarskiebyłytakżerodzajemaktywizmu.NiezaprzeczalnymhitemSeamanjest
książkaTenDaysinaMad-House,reportażzkilkudniowegopobytuwszpitalu
psychiatrycznym,doktóregosiędostałajakoudającaobłąkaną.Jejdziennikarski
wyczynstałsiępodstawąprocesusądowegoiprzyczyniłsiędopoprawyatmosfery
wokółchoróbpsychicznych.
Jeszczejednąpostacią,którauprawianaukę,ajednocześnieinneformyjestVictor
Klemperer–filologisłynnydiarysta
12
.Możnapowiedzieć,żeKlempererjestprekur-
soreminnegofilologa,RolandaBarthesa,którystałsięłowcąmitów,piszącmiędzy
1954–56eseje,będąceinspiracjąwielurefleksjinadkulturą
13
.Możnaśmiałopowiedzieć,
żeKlemperer,piszącLinguaTertiiImperiistawałsięflłowcąmitównazistowskich”
,tak
zresztąjakidącywjegośladyMichałGłowińskistałsięflłowcąmitówPRL-owskich”
14
,
zaśKatarzynaKłosińskaiMichałRusinekflłowcamimitówPiS-owskich”
15
.
NajlepiejwidaćłowieniemitówuKlempererawtym,żejakobyłybadaczoświe-
cenia,któremuodebranopracęnaukowąnauniwersytecieiwbibliotekach(Żydzi
11N.Bly,TenDaysinaMad-House,Gianluca2017(Kindleedition).
12V.Klemperer,Chcędawaćświadectwoażdokońca.Dzienniki,1933-1938,t.1,przeł.A.Kluba
iA.Kluba,Kraków2000,tegoż,Chcędawaćświadectwoażdokońca.Dzienniki,1939-1942,t.2,przeł.
A.KlubaiA.Kluba,Kraków2000;tegoż,Chcędawaćświadectwoażdokońca.Dzienniki,1943-1945,t.3,
przeł.A.KlubaiA.Kluba,Kraków2000;tegoż,LTI:notatnikfilologa,przeł.J.Zychowicz,Warszawa2014.
13R.Barthes,Mitologie,przeł.A.Dziadek,Warszawa2008.
14
Zob.M.Głowiński,Złamowa:jakniedaćsiępropagandzie,Warszawa2016;M.Głowiński,Victor
Klemperer:dziennikczasuzagłady,[w:]V.Klemperer,Chcędawaćświadectwoażdokońca.Dzienniki
1933-1938,t.1,przeł.A.KlubaiA.Kluba,Kraków2000,s.XI–XXVIII.
15
K.Kłosińska,M.Rusinek,Dobra*zmiana*czylijaksięrządziświatemzapomocąsłów,Kraków
2019.
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
