Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.TEKSTNAUKOWYWUJĘCIU
TRANSLATORYCZNYM
Tekstadyskurs
Tekststanowiprzedmiotbadaniakilkudziedzin,amianowiciestylistyki,
retoryki,poetyki,gramatykitekstu(językoznawstwatekstowego),następnie–
lingwistykitekstu,zwanejteżteoriątekstu(zob.Dobrzyńska1993:8),lin-
gwistykątransfrastyczną,teorią(analizą)dyskursuoraz–niebardzofortunnie
–tekstologią.
Początkówlingwistykitekstu,wedługT.Dobrzyńskiej,szukaćnależy
wpracachSzkołyPraskiej,wpracachM.BachtinaorazwartykuleZ.Harrisa
z1952rokupt.DiscourseAnalysis;wPolsce–wpracachZ.Klemensiewicza,
S.SzoberaiS.Jodłowskiego(dokładniejzob.:Dobrzyńska1993:39).Wpoło-
wielatsześćdziesiątychlingwistykatekstuzaczęłasięrozwijaćbardzointen-
sywnie.Zajmujesięonabudowąifunkcjątekstu,jegostrukturątematyczno-
-rematyczną.Podkreślaścisłepowiązanietekstuzsytuacjąkomunikacji.
Uwzględniacorazbardziejpragmatykętekstu,przechodzącwanalizę
dyskursu
1
.Takwięctekststajesięprzedmiotembadańinterdyscyplinarnych
wrazzkomunikacjąipragmatykąjęzykową.G.Grochowskimówi,że
poszukiwaniatemająbardzoniejednolitycharakteriróżnekoncepcje
teoretyczneupodstaw,alecechujejeflchęćuchwyceniazwiązkówmiędzy
wypowiedziąajejkontekstemsytuacyjnym,społecznymikulturowym,
całościowespojrzenienatekstjakoswoistą,nieredukowalnąstrukturę,
przesunięcieuwagiodzjawiskkodowychdokonkretnychsposobówużycia
języka,atakżepołożenienaciskunasprawcząrolęjęzykawkontaktach
międzyludzkich”(2001:5).
Zpolskichpracdotyczącychtekstuwymienićtrzebapracezespołukie-
rowanegowlatachsiedemdziesiątychprzezprof.M.R.Mayenową,[zob.tomy:
Ospójnościtekstu(1971),Semiotykaistrukturatekstu(1973),Tekstijęzyk.
1
Dyskurstopojęciedynamiczne,oznaczajednostkowy,indywidualnyflprocestwo-
rzeniatekstuirozumieniatekstu,text-in-context,tekstfunkcjonującywokreślonejsytuacji
pragmatycznej”;dyskursjestteżflpojęciemnadrzędnymdlaróżnychtypówtekstów”[por.
RoutledgeDictionaryofLanguage1996:131,Trosborg1997:4(za:MEP:64)].
21