Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
KatarzynaKabacińska-Łuczak,MonikaNawrot-Borowska
K
radość,niepewnośćstanowiąnietylkowspomnieniedzieciństwa,aleodczuwa-
ażdyznasdoskonalepamiętauczucietowarzysząceoczekiwa-
niunamagicznyczasświątBożegoNarodzenia.Owaekscytacja,
myjetakżewdorosłymżyciu.Okresbożonarodzeniowy,któremutowarzyszą
charakterystycznezwyczajeitradycje,jestnajbardziejwyczekiwanymczasem
całegoroku,najbardziejrodzinnyminajbardziejucudownym”
.Upamiętnienie
narodzinJezusaChrystusa,czczenienarodzinBoga-Człowiekamiałoimanie
tylkocharakterreligijny1.Wpolskiejtradycjizczasemtymzwiązanychjestwiele
zwyczajów,obchodzonychnietylkoprzezdorosłych,aletakżeidzieci.Niewąt-
pliwie,jednąztakichważnychtradycjijestobdarowywanieprezentami,należące
dotakzwanychuniwersaliówkulturowych2.Nachwilęoczekujązwypiekami
natwarzyprzedewszystkimdzieciŻ,aleczytylkoone?
Czasdawaniaiprzyjmowaniaprezentówmawsobieelementbardzooso-
bistejrelacjimiędzydarczyńcąaobdarowywanym.uDawaniewymagadaru(Ż)
ztegopowodu,wiążedającegoiobdarowywanego,wywołującto,cowantro-
pologiizwykłosięnazywaćzasadąwzajemności.Darpotajemnieitajemniczo
zarazemwzywadorewanżu”3.I,czyżowymrewanżemkulturowymniebędzie
1Wieletradycjiizwyczajówwcałymrokuobrzędowym,rozpoczynającymsięzwyczajowo
adwentem,stanowipołączeniewieluźródeł:obrzędowościchrześcijańskiej,wierzeńpogańskich,
wierzeńmagicznych,łączącychaspektreligijnyzwierzeniamidotyczącymiprzebywaniadusz
zmarłychwświecieżywychorazwspółzależnośćczłowiekaodprzyrody.Dodziświeletakichele-
mentówfunkcjonujewróżnychobchodachświąt,por.J.Kamocki,J.Kubiena,Polskirokobrzędowy,
Kraków2008,s.9;A.Zadrożyńska,Powtarzaćczaspoczątku,cz.I,Oświętowaniudorocznychświąt
wPolsce,Warszawa1985.
2OkreślenieJanaGrada;J.Grad,Kulturowystatusdaru,[w:]Fenomendaru,red.A.Grzegor-
czyk,J.Grad,R.Koschany,Poznań2004,s.34.
3W.J.Burszta,Tajemnicekultury-zagadkadaru,[w:]Tamże,s.21.
9