Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pokoleniowasztafetaobdarowywaniaprezentami,moment,kiedydorosłejuż
dziecisamedająprezentyswoimdzieciomŻ?Zabawkibyły(inadalsą)cennym
materialnymdarembożonarodzeniowym(szczególniedlamałychdzieci),funk-
cjonującymwtradycjiobchodówGodówobokdarówsłownych(jaknp.modlitwa,
składaniesobieżyczeńpodczaswieczerzywigilijnej)ipoczęstunku.Aleczasob-
darowywaniabożonarodzeniowegorozpoczynasięnadługoprzednocąwigilijną.
Rodziceznaczniewcześniejzastanawiająsię,cokupićswoimpociechom,choć
powszechniewiadomo,żetozabawkisąnajbardziejwyczekiwanymbożonaro-
dzeniowymprezentem.Należyzastanowićsię,dlaczegotakjest?
uŚwiatzabawyjestdladzieckaświatemtotalnym,podobniejakwświado-
mościczłowiekareligijnegocałarzeczywistośćodsłaniatajemnicęboskościijest
nakierowanymkusacrumdoświadczeniemtranscendencji.Kosmoszabawy
jestbezkresny,obejmujewszelkiedostępnedzieckuprzestrzenierzeczywiste
inierzeczywiste,wszelkieobszaryjegoaktywności”
4
.Zabawkawrękudziecka
stajesięwięcnietylkorekwizytemzabawy,aleprzedewszystkimprzenosi
dzieckowudrugąrzeczywistość”
5
,jestjejimmanentnącechą,jesttakżepeł-
noprawnymbohateremzabawy.Wydajesię,żezabawka,będącnajbardziej
oczekiwanymprezentemświątecznym,stajesiędoświadczeniemsacrum.Kli-
matświątBożegoNarodzenia-czasuodświętnego,pełnegocudów-wpływa
takżenadzieckozjednejstronyuczestniczącewobchodachizwyczajach
świątecznych,zdrugiej-wchodzącewświatsacrumzabawyzotrzymanym
świątecznymprezentem.
Zabawkidziecięcestanowiąważnyelementkultury.uWłaśniezabawki-
zdaniemJanaBujaka-jakżadneinneprzedmioty,przedstawiająpełnyobraz
wycinkarzeczywistościtejepoki,wktórejpowstały.Sąwiernymodbiciemkultury
materialnej,duchowejispołecznej”6.Należyrównieżpodkreślić,żezabawkiiza-
bawyzichwykorzystaniembyłyodbiciemoczekiwańspołecznychdanejepoki
wobecdzieciorazgłoszonychpoglądówpedagogicznych.Pewientradycjonalizm
zabawekwIIpołowieXIXipoczątkuXXwiekuwynikałzarównozniezmiennych
funkcjiprzedmiotówzabawy:ludycznej,edukacyjnej,przygotowawczejiso-
cjalizacyjnej(naktórywpływałypoglądygłoszoneprzezmyślicieli,moralistów,
teoretykówwychowania,pedagogów,psychologów),jakimodeluwychowania
upowszechnionegowposzczególnychwarstwachspołecznych.Ówwzórsposobu
życiarodzicówmiałniewątpliwywpływnaproceswychowania,któregoistotnym
elementembyłyzabawki.Towłaśnieonemiałybawić,wychowywać,socjalizować
iprzygotowywaćdopełnieniaodpowiednichrólwspołeczeństwie.
4
G.Leszczyński,KulturowyobrazdzieckaidzieciństwawliteraturzedrugiejpołowyXIX
iwXXwieku,Warszawa2006,s.156-157.
5OkreślenieWincentegoOkonia,W.Okoń,Zabawaarzeczywistość,Warszawa1987.
6
J.Bujak,B.Pilichowska,Zabawki,potrzebybadawcze,problemyteoretyczne,propozycje
muzeologiczne,uStudiaiMateriały”1986,z.1,s.13.
10
